Qoraxoniylar davrida ijtimoiy – siyosiy va Iqtisodiy hayot



Download 100,66 Kb.
bet1/2
Sana31.01.2022
Hajmi100,66 Kb.
#420752
  1   2
Bog'liq
Qoraxoniylar davrida ijtimoiy – siyosiy va I


Aim.uz

Qoraxoniylar davrida ijtimoiy – siyosiy va Iqtisodiy hayot

Qoraxoniylar hukumronligi davrida Mavorounnahrda bir qator ijtimoiy – siyosiy va iqtisodiy o’zgarishlar amalga oshirildi. Bu o’zgarishlar va taqbirlar siyosiy va iqtisodiy hayotning hamma sohalarini o’z ichiga qamrab olgan edi. Ular nimalardan iborat?


Birinchidan, samoniylar hukumronligi davrida vujudga keltirilgan markazlashtirilgan davlat boshqaruvi tugatildi. Qoraxoniylar markazlashtirilgan davlat boshqaruvi o’rniga mamlakatni udel tizimi asosida boshqarishga o’tdilar.
Qashqardan tortib Amudaryogacha bo’lgan hamma erlar Qoraxoniylar xonadoning shahsiy mulki hisoblanib, uning tepasiga ulug’ hon turdi. U ko’pincha Qashg’arda, onda- sonda Bolosog’unda bo’lgan. Qoraxoniylar hanadoning boshlig’i xuddi Erondagi singari “xonlar xoni” (shahanshoh), “Sultonlar sultoni” nomi bilan yuritilgan. Manbalarda Qoraxoniylar honadoning boshlig’i – xonlar xoni “tamg’achxon” yoki “tobg’achxon” deb nomlangan. Turklar Xitoy imperatorini ham shu nom bilan ataganlar. Xonlar honi idora qilayotgan qorahoniylar davlati bir necha bo’laklarga qismlarga – udellarga bo’lingan. Bu udellarning tepasida Qoraxoniylar honadoning avlodlari vakillaridan iloqhon unvonini olgan a`zolari turardi.
Qoraxoniylar va saljuqiylar tarihining bilimdoni, XIII asr boshlarida yashagan arab tarihchisi Ibn Al Asir 1043-1044 yillarga aloqador qimmqtli misollarni keltiradi. Bu davrda Qoraxoniylar boshqargan Tamg’achhon Sharaffuddavla o’ziga qarashli viloyatlarni hammasini aka- ukalari, o’g’illari va qarindosh- urug’lariga bo’lib bergan. Jumladan ukasi Arslontakinga ko’pchilik turk shaharlarini, ikkinchi ukasi Bo’g’rahonga Torozni, Isfijobni amakisi To’g’anhonga Farg’onaning hammasini bergan. O’ziga esa faqat Qashg’ar bilan Bolosog’unni qoldirgan holos.

Markaziy honlar honi bilan iloqhonlar o’rtasida aloqa mustahkam bo’lmagan. Iloqhonlar bir- birlari bilan doimo dushmanlik kayfiyatida yashaganlar va har biri o’zicha mustaqil bo’lishga intildi. Samoniylar inqirozga qadar qorahoniylar davlatining markazi Bolosog’un bo’lgan XI asrda esa tamg’achhonlar ko’pincha Qashqarda turganlar. O’zgan (hozirgi Qirg’ziston hududida) shahri ham bir vaqtlar qorahoniylar davlatining markazi vazifasini bajargan.


Tamg’achxonlar mis tanga pullar zarb qilganlar.
Udel honliklar orasida Movarounnahr ahamiyati katta edi. Movarounnahr iloqhoni Samarqandda yashagan.

Download 100,66 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish