Kutubxonachi.uz
55
–
Mening otim Entoni Yunger, — deb o‘zini tanishtirdi nogohon sahnada paydo bo‘lgan yigit.
“ha, Entoni Yungeri shu ekan-da, kelishgan yigitcha ekan”, — o‘yladi Robert Bork.
— Mashhur odam emasligimni ismimdan ham bilsa bo‘ladi, — dedi Yunger. – Lekin men ham sizlarga
o‘xshash, okrugimizning saylovchisiman. So‘zga chiqish huquqimdan foydalanmoqchiman. Buning
ustiga mister Ordokning qo‘mondasidanman, uning maslahatchilaridan biriman. Quloq soling.
Bizning mitingimiz kosmosdan bizga tashlangan muommolar munozarasiga emas, balki prezidentlikka
nomzod bilan uchrashuvga bag‘ishlangan. Shuning uchun saylovoldi muhokamamizni davom ettirish
maqbul bo‘lur edi. Filofey bilan esa keyingi safar shug‘ullansak, chunki bu noyob yangilik haqida hali
ko‘p o‘ylash va mulohaza qilishga to‘g‘ri keladi. Shuning uchun reglamentga qarab ish qilsak, Mister
Ordokdan Filofey muammolarini qo‘yib o‘z saylovoldi dasturini aytib berishini so‘raymiz.
Bu ayni muddao bo‘ldi. Janjal bostirildi. Bork Entoni Yungerning kelganidan mamnun edi. U Yungerni
taxminan xuddi shunday bo‘lsa kerak, deb tasavvur qilar edi. Shundan so‘ng ham hech kimning, hatto
Borkning ham tushiga kirmagan voqea ro‘y berdi.
Ordok o‘zini o‘nglab oldi – u endi tashabbusni qo‘liga olgan edi:
— Ha, men o‘z nutqimni davom ettiraman, — tayyorlanib so‘z boshladi va ko‘zlari yonishidan,
chehrasidan unda qandaydir o‘zgarish ro‘y bergani sezilardi. Unda jasorat paydo bo‘ldi. – Ha, hurmatli
saylovchilar, hozir Entoni Yunger aytganday, men bu yerda o‘z nutqimni davom ettirish uchun turibman.
Lekin kichkinagina qo‘shimcha bor. – U ozgina jim turib, o‘tirganlarga sinovchan nazar tashladi-da,
tushuntirdi: — Men xuddi ana shu Filofey, ha Filofey haqida gapiraman, — ta’kidladi u. – Men bu yerda
mikrofonda gapirganlarga qo‘shimcha qilaman, kosmosdan bizga qilingan hujum bilan bog‘liq fikrlarni
rivojlantirmoqchiman, bizning genetik vaziyatimizni qattiq tanqid ostiga olaman. Birinchi galda ana shu
haqda gapiraman, chunki men saylovchilar bilan, xalq fikri bilan yashayman. Bu yerda hammamiz
hamjihatmiz, men uchun eng muhimi shu. Mikrofonlardan eshitilgan nutqlar menikiga o‘xshab ketadi.
Men ham shu haqda, amerikaliklar uchun oliy qadriyat hisoblangan huquqlarimizga kosmosdan bo‘lgan
mislsiz tajovuz to‘g‘risida taxminan xuddi shunday xayollarga bordim. Bu yerda qayd qilinganidek,
Filofey osmonda turib bizga choh qaziyapti, men ham shu fikrdaman. Men yana qo‘shib qo‘ygan bo‘lur
edimki, nihoyat, u bilib turibmi, bilmasdanmi, oxir oqibatda bizning demokratiyamizga ham choh
qaziyapti. Bu aqli salimga to‘g‘ri kelmaydigan fikrga o‘xshaydi, lekin aslida shunday. Bu choh yovuz
niyat bilan, insonga qarshi qazilyapti. Iblis makkorligining chek-chegarasi yo‘qligiga biz siz bilan yana
bir bor ishonch hosil qilayotirmiz. Men ana shu haqda gapirmoqchi edim, lekin bundan avval men
hamsuhbat bo‘lgan ba’zi bir bilag‘onlarning fikrlarini aytib o‘tmoqchiman. Biroq so‘zimning ikkinchi
qismiga – Filofey maktubiga o‘z munosabatimni bildirishga, ko‘rib turganingizdek, haqiqatdan ham
ulgurmadim. Mikrofonlardan aytilgan gaplar mening fikrim bilan bir joydan chiqdi. Bu juda soz, mening
obro‘yimga obro‘ qo‘shadi. Hozir jamiyat ustida qo‘qqisdan mislsiz xavf paydo bo‘ldi degan mulohazaga
to‘la qo‘shilaman. O’zini rohib Filofey deb tanishtirgan odamning kori-amali genetik tadqiqotlarga
daxldorga o‘xshab ko‘rinadi, aslida esa bu tajovuz, bizning ruhiyatimizni, o‘zimizga, tsivilizatsiyamizga
bo‘lgan tarixiy ishonchimizni kunpayakun qilishdir. E’tibor bering, bu tajovuz osmondagina olib
borilmayotir, Filofey Yerdan ham o‘ziga hamfikrlar topdi – bizda fan va ijtimoiy hayotda katta e’tibor
qozongan shaxslarni o‘ziga sherik qilib oldi. Mana sizga ahvol? O’zlarining kosmik ilhomchilarini darhol
ko‘klarga ko‘tarishga tayyor turgan ana shu zotlar Filofey bilan bir bo‘lib olib uning nomidan yerda
g‘alayoni azim ko‘tarish, bizning mavqemizni shubha ostiga olish va eng muhimi, — ayollarimizga
qandaydir iblisona nishon — Kassandra tamg‘asi taqib badnom qilish uchun vaqt-soat kutishmoqda.
Falokatlar va baxtsizliklarning bashoratchisi bo‘lgan Kassandraning nomi bilan atalgan tamg‘aning o‘zi
dillarga g‘ulg‘ula soladi. Nomi ham tasodifiy qo‘yilgan emas. Qandaydir makkarona niyat bor bunda!
Sergak bo‘laylik! Butun millat sergak tortaylik. Filofeyning akademik libosidagi hamfikrlari odamlarga
ommaviy axborot vositalari orqali ta’sir etishga, kosmosdan kelgan soxta bashoratlarga ishontirishga
Oхirzamon nishonalari (roman). Chingiz Aytmatov
Do'stlaringiz bilan baham: |