Microsoft Word kuk turklari asiri ziyouz com doc

 
41
Tog‘ning tepasi bo‘m-bo‘sh edi. Bu ko‘proq toq bag‘ridagi tekis yalanglikka o‘xshar, 
chunki cho‘qqiga hali ancha bor, u qalin o‘sgan daraxtlar ortida yashirinib turardi. Lekin 
bu yer boya yulduz ko‘rganim joydan ancha xavfsiz edi. Haqiqatda, hayajonga tushmay 
aytishim mumkinki, bu tunda qo‘rqadigan hech narsa yo‘q edi, faqat shoirning qabri 
oldidagi qandaydir bir sharpadan chindan ham juda qo‘rqib ketdim. Nimani o‘yladim? Ne 
ham o‘ylar olardim? Farishta, pari, shoirning imonsiz ruhimi? Yo‘q, bu 
yo‘lboshlovchimizning sevgilisi edi. Uyat-e, hatto bu qiznnig ismini ham bilib olmabman. 
«Yolg‘izlikni izlab yuribman», - dedi u aybdorlarday. «Men esa sening izingdan kuzatib 
yuribman». Yo qiz bu yerga chiqishim sababini tushundi, u ham menday o‘ylayotgandi, 
buni bilmayman. Harqalay, meni kuzatib yurgan, deb o‘ylab, bir oz noqulay ahvolga 
tushdim. Lekin haliyam kayfim tarqamagan, o‘zimning yolg‘izligimni ikkimizning birga 
yolg‘iz bo‘lishimiz uchun qurbon qilishga tayyorligimni aytish uchun kuch topoldim. 
O'ylashimcha, qiz ham yetarli otib olgan, bu kabi qo‘pol muomalaga laqqa tushganday 
edi. U kuldi. Siz keyin nima bo‘lganini anglash uchun sharq qizlarining tabiatini 

---

Ko‘k Turklari asiri (roman). Nouman Smaylz
www.ziyouz.com
kutubxonasi 
33
bilishingiz kerak bo‘ladi. Ular uchun so‘zning juda katta ahamiyati bor. Boshqacha qilib 
aytganda, g‘arblik qizlarga qaraganda, so‘z ular uchun ancha muhim narsa hisoblanadi. 
Shu bois, bu yerda yotgan shoir hatto yotgan joyida ham juda mashhurdir.
Qolaversa, qiz o‘sha shoirdan qandaydir sharqona satrlar keltirdi: 
O'ylasam, bu dilbarim makkorga o‘xshaydi-ku, 
Rahmi yo‘q bir bevafo xunxorga o‘xshaydi-ku... 
Qiz buni ovoz chiqarib emas, balki pichirlab o‘qidi, umuman, vaziyatning 
o‘zgaruvchanligi va qaltisligi bois biz pichirlab gapirardik. Bir nojo‘ya qadamni deb 
pastimizdagi tubsiz jarga qulab tushish mumkin edi. Men unga pastdagi vodiy va 
boshimiz ustidagi yulduzlarni tomosha qilishni taklif etdim. Biz tekisroq bir joy topib 
o‘tirdik va bu jimlikda tezda sovuq qota boshladim. Yana bir noqulaylik - tobora 
bo‘shangim qistab ketayotgani edi. Jin ursin, deb o‘yladim, nahot hayotingdagi eng 
ajoyib daqiqalar shu kabi ehtiyojlar tufayli barbod bo‘lsa? Qizni noqulay vaziyatda o‘pib 
oldim. U qarshilik qilmadi. Unga bir daqiqadan keyin kelaman, deya o‘rnimdan turdim. 
«Qayoqqa ketyapsiz?» - pichirladi u. Men yer tepinib qoldim. Bu hayotimdagi eng yomon 
daqiqalardan biri edi. Lekin aslo chidab turolmasdim va yugurgancha shoir qabrining 
narigi tomoniga o‘tib ketdim. 
Qaytib kelganimda, qiz hududsiz va yovvoyi koinotda shu qadar yolg‘izday o‘tirardiki, uni 
bu bo‘m-bo‘sh mangu tundan himoya qilgan ko‘yi birdan so‘radim: sizning ham 
tashqariga chiqqingiz kelyaptimi? Bu mahalliy tilda hojatga chiqish deb tushunilardi. 
Bunday deyish juda qo‘pollik sanalardi, lekin imonim komilki, bu gap mening unga 
yaqinligimni isbotladi. U «yo‘q», deya yuzini ko‘ksimga yashirdi. Umrimda birinchi bor 
ayol kishini hirs bilan emas, do‘stlarcha o‘pdim. Garchi bu qiz bilan boshqa hech 
uchrashmasligimni, men unga va u menga kerak bo‘lmasligini bilsam ham, o‘sha tun 
bizni Xudo biladi qaerda uchrashtirdi, lekin, biroq, baribir, alaloqibat biz uyat bo‘ladigan 
ishni qildik. Qanday boylik va qanaqa begunohlikni yo‘qotdim men unda... xuddi 
tabarruk kishi oldidagi aybdor shoir misoli... 
42
Na yo‘lboshchimiz va na uning sevgilisi oldida o‘zimni aybdor sanadim, chunki ertasiga 
ertalab ular bilan butunlay xayrlashib ketdim. Lekin noma'lum Fionaning (aslida Lukning 
noma'lum Fionasi) oldida o‘zimni aybdor his etdim. Haqiqiy gunohlar... men ularning 
ichiga botib ketdim. 
Tibetlik Bulen binafsharang kuylagini uyida kiyardi. U kitoblarida yozilgan o‘tmish 
hikoyalaridan birini aytib berishga qaror qildi. Bu voqea tibetliklarning maymun va 
o‘rmon arvohidan, turklarning esa o‘n yoshli Hunnu shahzodasi va dasht bo‘risining 
nikohidan tug‘ilganidan keyin sodir bo‘lgan. Tibetlik ruhoniylar - shaminlar 
butparastlikni turk shahzodasi Ashina podsholigiga keltirishdi. O'sha ko‘chmanchi 
xalqning bir necha shahzodasi darhol u dinni qabul qildiki, ularning azoblanishiga 
muhabbatlari emas, balki butparast rohibalarga uylanganlari sabab bo‘ldi. Nahot 

---

Ko‘k Turklari asiri (roman). Nouman Smaylz