Мевачилик ва сабзавотчилик

Masalani qo‘yilishi:O‘z vaqtida va to‘g‘ri sug‘orish boshqa agrotexnik tadbirlar bilan birgalikda o‘simliklar o‘sishini kuchaytirishga, yuqori hosil olishga, mevalar sifatini yaxshilash va daraxtlarning sovuqqa chidamliligini oshirishga yordam beradi.
Mevali o‘simliklarni yetishtirish uchun suvga bo‘lgan ehtiyoji turga, nav xususiyatlariga, payvadtaglar va yoshga bog‘liq. Sug‘orish samaradorligi ko‘p darajada sug‘orish usulini tug‘ri tanlash bilan belgilanadi.
Sug‘oriladigan bog‘dorchilikni hozirgi paytda sug‘orishning quyidagi usullari qo‘llaniladi: egatlab sug‘orish, yomg‘irlatib sug‘orish, bostirib sug‘orish, hovuzcha qilib sug‘orish, tuproq ostidan va tomchilatib sug‘orish.
Sug‘orish usulining asosiy talabi tuproqning ildizlar joylashgan qatlami namlanish xarakteri bilan mevali daraxtning suvga bo‘lgan talabi o‘rtasida engyaxshi natija beradigan muvafiqlikni yaratishdir.
Hozirgi O‘zbekistonda bog‘larni sug‘orishning asosiy usullaridan biri bo‘lgan egatlab sug‘orishda birinchi egat daraxtlar tanalaridan 0.6-1.2 m qochirib olinadi, keyingilari esa bir – biridan 0.6-1.0 m masofada joylashadi. Egatlarning chuqurligi 15-20 sm va eni 30-40 sm bo‘ladi.
Sug‘orish egatlarining uzunligi tuproqning suv o‘tkazuvchanligi va nishablikning qancha yomon bo‘lsa, egatlar shuncha uzun bo‘lishi mumkin. suv oqimi kattaligi suv sarfi sekundiga litr hisobida sug‘orish texnikasining eng muhim qismidir. suv o‘tkazuvchanlik qancha katta va nishablik qancha kichik bo‘lsa, suv oqimi shuncha katta bo‘lishi kerak va aksincha.
Odatda relef nishabligi katta (0.005-0.015) bo‘lgan joylarda sug‘orish oqimining o‘rtacha
tezligi 0.1-0.2 m. sek. dan oshmasligi lozim (relefning kichik nishabligi 0.001-0.002).
Sug‘orish uchun sarflangan suv miqdori suv o‘lchagichlar yordamida o‘lchanadi. Eng ko‘p tarqalgan Chippoletti obpartovidir.
Ishni bajarish uchun namuna. Talabalr topshiriqni ko‘rsatilgan adabiyotlardan foydalaniladilar. Ba’zi jihatlarini bajarishda qiynalsalar, o‘qituvchidan maslahat olib, 17-jadvalni bajarishga kirishadilar.