Metallarni payvandlash. Payvandlanuvchanlik

Metallarni elektrik yoy yordamida flyus ostida avtomatikoviy payvandlash. Himoya gazlari muxitida payvandlash
1. Payvand joylarni tayyorlash.
2. Payvand choki tuzilishi.
3. Flyus qatlami ostida elektrik yoy yordamida avtomatikaviy payvandlash.
4. Ximoya gazlari muxitida elektrik yoy yordamida payvandlash.
5. Elektro-shlak usulida payvandlash.


Metallarni elektrik yoy yordamida dastaki usulda payvandlash
Payvandlashdan oldin payvandlanadigan joylar kirdan, oksid pardalardan tozalanishi kerak, uchma-uchlanishi lozim. Agar qalinligi δ > 6 mm bo’lsa, uchlari kertilishi kerak:


6.13-rasm.
Metallni elektryoy yordamida uchma-uch qilib dastaki payvandlashda chetlarining qalinligiga ko’ra tayyorlanishi: a-chetlari kertilmagan; b-chetlari V-simon qilib kertilgan; v-chetlari X-simon qilib kertilgan; g-chetlari U-simon qilib kertilgan

Payvandlash davrida qo’l orqali elektrod ham suriladi ham beriladi. Quyida qoplangan metall elektrod bilan payvandlash semasini ko’ramiz.

-rasm. Qoplamali metall elektrod bilan payvandlash sxemasi: 1-asosiy metall; 2-shlak posti; 3-chok materiali; 4-suyuq vanna; 5-gaz muxiti; 6-elektrod qoplamasi; 7-elektrod; 8-elektr yoyi; 9-suyuq metall vannasi

Elektrod erib, suyuq metall vannasini hosil qiladi, bu qotib chokni hosil qiladi. Elektrod qoplamasi elektrod bilin birga erib, ximoya gazi (5) ni hosil qiladi, bir yela shlak vannasi (4) hosil bo’ladi, qotgach shlak pusti (2) hosil bo’ladi. O’ta qizigan payvandlash vannasida qator metallurgiya jarayonlar ketadi:

1. Ba’zi legirlovchi elementlar: uglerod, marganes, kremniy xrom va h.k. bug’lanadi yoki oksidlanadi.
2. Erigan metall kislorod, azot va vodorodni tashqi havodan olib, ular bilan tuyinadi. (Gaz va shlak muxofaza qilsa ham). Natijada payvand chokining tarkibi asosiy metall va elektrod materiali garkibidan farq qilib qoladi. Bu chok materialining mexanikaviy xossalarini pasaytiradi, ayniqsa kislorod. Kerak tarkibni va xossalarni ta’minlash uchun qoplamaga legirlovchi elementlar qo’shiladi.