Metallarni payvandlash. Payvandlanuvchanlik

Yoyning issiqlik xarakteristikasi.

Yoy ustunining harorati elektrod materialiga va yoydagi gaz tarkibiga bog’lik. Anod va katod doglarining harorati elektrod materialining qaynash haroratig’a to’g’ri keladi. Bu metall elektrodi (usti qoplangan) uchun katodda - 6000°K va anodda 3000°K bo’ladi. Bunda yoyning anod oblastida, katod oblastig’a nisbatan ko’proq issiqlik energiyasi ajralib chiqadi.

Y oyning to’la issiqlik quvvati:Dj/s.
K - koeffisiyent, kuchlanishning va tokning sinusoidal emasligini hisobga oladi. Doimiy tok uchun K = 1, o’zgaruvchan tok uchun K = 0,7 - 0,97.
I_nauv - payvandlash toki, A;
V_yoy- yoy kuchlanishi, V.
B u issiqlikning hammasi elektrod va asosiy metalni qizdirish va eritish ketmaydi. Bir qismi tashqi muxitga tarqaladi. Yoy quvvatining zagotovkani qizdirish uchun kyotgan qismiga payvandlash yoyining effektiv issiq quvvati deyiladi:
.


η - foydali ish koeffitsiyenti. Bu yoy effektiv issiq quvvatining gula quvvatig’a nisbati sifatida topiladi. Uning qiymati payvandlash usuliga, payvandlash materiallari turlariga va tarkibiga bog’lik. Flyus ostida avtomatik payvandlash uchun η=0,9. Elektroshlak payvandlash uchun η=0,7. Dastaki yoy payvandlash qoplangan elektrod bilan uchun η=0,8. Muxofaza gaz muxitida payvand uchun η==0,6. Payvandlash yoyi barkaror yonishi uchun tok kuchi, kuchlanish va yoy uzunligi orasida ma’lum nisbat bulmogi lozim va nisbat tokning xiliga, kuchiga, elektrodlarning materialiga, tashqi muxitning harakteriga bog’lik. Yoy yondirilganda va yoy barkaror yenayotgan paytda kuchlanish bilan tokning o’zgarishi uning volt-amper harakteristikasi bilan ifodalanadi (rasm.).

7 – rasm. Yoyning volt amper harakteristikasi (a) va yoy kuchlanishining (V_d) uning uzundligi (L_d)ligiga bog’liqligi

Eng ko’p tarqalgani - bu II va III uchastkalarida ishlash. Har bir zonada erigan elektrod materialining payvandlash vannasiga tushishi har xil bo’ladi. I va II da yirik tomchi; Sh-mayda tomchi yoki mayda oqimli bo’ladi.

Qattiq harakteristika yoyi tok kuchlanishi yoy uzunligiga proporpional:
U_yoy=α+βL_yoy
L - yoy uzunligi: 0 < L_yoy <: 8lsh
α, β - tajriba koeffisiyentlari. Material turiga va h.k. ga bog’lik. Po’lat elektrodlar uchun α =10V, β =2V/mm.