Mavzu: zahiriddin muhammad boburning hayoti va adabiy merosi

Yorab etib sabr ila himmatni yor, Ishq janobida mango ber qaror.
Himmat agar boʻlmas esa dovarim, Aql ila dil boʻlmadilar yovarim,
Himmat ila boʻlmas esang dastgir, Chohi balo ichra erurman asir...
Ishqning suyangan kishilari Himmat va Gʻayratdir. Ular doʻstni dushmandan farq qilib, Ishq saltanatiga rivoj beradilar. Binobarin, Nishotiy tasviricha, Ishq qoʻshini ziyo-yorugʻlik baxsh etadi; dushman tomoni esa «Lashkari Shom» — zulmat boʻlib, u oʻlimga mahkumdir. Nishotiy bunday majoziy obrazlar orqali, «olam eli komyob» bgʻlishi kerak, degan xalq orzu-umidlarini oʻz poetik niyati bilan ulab, romantik tasvir yaratadi:
Ishq erur shohi muallojanob, Andin erur olam eli komyob,
Zot ango aksar erur kimiyo, Tufrogʻa ul qadr berur ham baqo...
Raqib obrazi. Raqib razil kuchlar va devlardan iborat boʻlgan «Lashkari Furqat» (ayriliq lashkari)ning boshligʻidir. Raqib — ziyo dushmani. Shoir Raqib misolida mujassamlantirilgan qora guruhlarga nafrat bilan qaraydi, «mol egasiga oʻxshamasa, harom oʻladi» degan xalq maqoliga ishora qilib, ularning mudhish qoʻshini va tugʻlaridan kuladi:
Tugʻi aning bor edi andoq garoz, Hashr kunidin qadi erdi daroz.
Chunki erur el aro bu xushkalom, Oʻxshamasa mol egasiga harom.
Raqib «Doʻzaxnishon» boʻlgan oʻz qizi Foruqaning makrlariga tayanadi. Uning gapiga kirib, Fuod bilan Nazarni dorga osmoqchi, soʻng ularning jasadini oʻtda yoqib, kullarini koʻkka sovurmoqchi boʻladi. Lekin qoʻlga tushganidan keyin turli nayranglar ishlatib, gʻoyat «firibgar» tovlamachi ekanligini koʻrsatadi. Chunonchi, Himmat uni asir olib, Fuod va Nazar haqida soʻroq qilganida, u makkorlik bilan shunday deydi:
Xalqi jahon matlai ogoh emas, Tanimagʻon siylamasa ayb emas.
Nishotiy tasviricha, Raqib kishilik jamiyatiga nuqul «ranju sitam» urugʻini sepadigan qora kuchlar namoyandasidir. Shuning uchun ham Ishq shohning lashkarboshilari Himmat bilan Gʻayrat uning ildizini quritish choralarini koʻrib, uni oʻzi qazigan chohga (quduqqa) tashlaydilar.
Foruqa obrazi. Foruqa Raqibning qizi boʻlib, «Qal’ai hijron»ning posbonidir. U oʻz qiyofasi va xulqi bilan Husn, Vafo, Gʻamza, Ado, Ishva hamda Qarashmaga sira oʻxshamaydi. U gʻoyat badbashara, yomon xulqli, harom-tabiat va pastkashdir. Foruqa jodugarlik ham qiladi. U mast boʻlib qolgan Fuodga oʻzini Husn sifat qilib koʻrsatishga harakat qiladi, Fuod bilan Husn turmushini buzmoqchi boʻladi. Lekin siri fosh boʻlgach, gʻazablanib, Fuod bilan Nazarni dorga osmoqchi boʻladi. Ammo Shahriyori Ishqning zarbasiga uchrab, togʻdan-toqqa qochib, qilmishiga yarasha jazolanadi. Nishotiy Foruqani eng yomon va zararli ogʻuga oʻxshatadi va bunday kishilarni jamiyatdan quvib, tag-tomiri bilan supurib tashlashga undaydi. Pirovardida Himmat bilan Gʻayrat uni oʻtga tashlaydi.