Mavzu: Termodinamikaning birinchi qonuni. Darsning texnologik xaritasi

Quyidagicha tajriba o’tkazamiz:

Tajriba. Ichida porshen zich yuradigan silindr olamiz. Silindrda porshen ostida gaz bo’lsin. Silindr tubi qizdirilganda gaz qiziydi va kengayadi, u yangi hajmni egallaydi (1-a,rasm).

Gazni qizdirish jarayonida biz unga biror Q issiqlik miqdori berdik. Buning natijasida:

a) gazning temperaturasi ko’tarildi va uning ichki energiyasi ortdi;

b) porshen biror ∆h balandlikka ko’tarilganda ish bajarildi.

Energiyaning saqlanish va aylanish qonuniga ko’ra quyidagini yoza olamiz:

Q=∆U+A

Bunda, Q – sistemaga issiqlik ko’rinishda berilgan energiya miqdori;

∆U – sistemaning ichki energiyasining o’zgarishi;

A – sistemaning tashqi kuchlarga qarshi bajargan ishi.

 

Ta’rif. Sistemaga berilgan issiqlik miqdori sistemaning ichki energiyasini o’zgartirishga va sistemaning tashqi kuchlarga qarshi ish bajarishga sarflanadi.