Mavzu: Termodinamikaning birinchi qonuni. Darsning texnologik xaritasi

Q=0,           ∆U+A=0     yoki   U₁=U₂+A [6]

Bunda, U₁, U₂ – boshlang’ich va oxirgi ichki energiya.

Gaz adiabatik kengayganda ichki energiyasi kamayadi (∆U<0) va ish bajaradi (A>0). Bunda ish gazning ichki energiyasi hisobiga bajariladi (4-a,rasm). Daz adiabatik siqilganda ichki energiyasi ortadi (∆U>0) va gaz ustida ish bajariladi (A<0). Bunda tashqi kuchlar gazni siqishi tufayli bajarilgan ish hisobiga gazning ichki energiyasi ortadi (4-b,rasm).

Gazning kengayishida sovishi yoki adiabatik siqilishida isishi atrofda ko’p kuzatiladi. Masalan, atmosferadagi havo yuqoriga ko’tarilib, kengayadi va soviydi. Havoning sovishi natijasida undagi suv bug’lari kondensatsiyalanib, bulutni hosil qiladi.