Мавзу: Нерв системаси



Download 114 Kb.
bet1/10
Sana22.02.2022
Hajmi114 Kb.
#100957
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
7- маъруза.нерв тизими (3)


Мавзу: Нерв системаси.
Режа:

  1. Марказий нерв системаси тараққиёти.

  2. Бош мия яримшарлари пўстлоқ қисми.

  3. Орқа мия.

  4. Сезувчи нерв тугунлари.

  5. Вегетатив нерв системаси.

Марказий нерв системасига бош мия, орқа мия ва мияча киради.


Тараққиёти. Сиз биласизки, нерв системаси эктодермадан такомил этади. Аввал нерв найи, нерв тутамлари хосил бўлади. Нерв найи ҳужайралари тез бўлиниши натижасида унинг девори қалинлашади, тешиги тораяди. Нерв найи бўшлиғи орқа мия каналига, мия қоринчаларига айланади. Орқа мия нерв найининг пастки қисмидан тарақққий этади. 1-2-бел умуртқасига бўлган сохани тўлдириб туради, каудал қисми эса орқа мия сегментларидан чиқаётган афферент ва эфферент нерв толаларидан иборат. Нерв найининг олдинги бош қисми интенсив ривожланиб ундан 3 та мия пуфаклари: олдинги, ўрта ва орқа пуфаклар хосил бўлади. Сўнгра улардан 5 та мия пуфаги пайдо бўлади.
Олдинги мия пуфагидан хосил бўлади:

  1. Теленцефалон, бу қисмда миянинг пўстлоқ қисми, унга тўғри келувчи оқ модда ва марказий тугунлар, хидлов нерви (риненцефалон) ва гипоталамус сохасининг олдинги қисми (парс оптика) шаклланади. Охирги мия бўшлиғидан латерал қоринчалар, III қоринча олдинги қисми хосил бўлади.

  2. Оралиқ мия (диэнцефалон), бу қисмда глобус паллидус, таламус оптикус, метаталамус, эпиталамус ва гипоталамус сохасининг орка қисми шаклланади. Оралиқ мия бўшлиғи III қоринча орқа қисмига (кўз пуфагига) айланади.

Ўрта мия пуфагидан хосил бўлади:

  1. Мезенцефалон, бу қисмда тўрт тепалик, мия оёқчалари хосил бўлади. Бўшлиғи бош мия қоринчалари ва орқа мия каналини бирлаштирувчи Сильвий сув йўлига айланади.

Орқа мия пуфагидан хосил бўлади:

  1. Метенцефалон, бу қисмда Варолиев кўприги ва мияча тараққий этади. Бўшлиғи IV қоринчага тўғри келади.

  2. Миеленцефалон, узунчоқ мияни хосил қилади.

Нерв найи ҳужайралари 3 йуналишда дифференциаллашади:


1). Нейронлар хосил бўлади;
2). Олигодендроглиоцит ва астроцитлар хосил бўлади;
3). Эпендимоцит ҳужайралар хосил бўлади;
Нейронлар нерв найининг ўрта қаватида жойлашган нейробласт ҳужайралари дифференциалланишидан такомил этади. Шу билан бирга бу ерда олигидендроцитлар ва астроцит ҳужайралари хосил бўлиши манбаи бўлган спонгиобласт ҳужайралари тараққий этади. Нерв найини қопловчи ҳужайралари эпендимиоцит ҳужайраларига дифференциллашади. Бу ҳужайралар орқа мия каналини ва бош мия қоринчалари деворини хам қоплаб туради. Ганглиоз пластинкадан эса сезувчи нерв тугунлари ва вегетатив нерв системаси шаклланади.
Марказий нерв системасида макроскопик 2 та асосий компонент фарқланади: кулранг ва оқ модда. Кулранг модда нейрон танаси ва нейроглиядан иборат. Оқ моддада нейрон танаси йуқ. У нейрон ва нейроглия ҳужайраларидан чиқувчи толаларни тутади.



Download 114 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish