Мавзу: Корхоналар банкротлигини олдини олиш ва уни со¨ломлаштириш й¤налишлари

To’rtinchidan, moliya-xo’jalik faoliyatini yuritmayotgan korxonani egasi tomonidan o’z vaqtida yopishdan bosh tortish holatlarining asosiy sabablari sifatida quyidagilar ko’rsatib berildi: 1) korxonalar faoliyatini amaldagi tugatish tartibining o’ta murakkab va noqulayligi; 2) korxonani tugatish vaqtida ba’zi bir soliq va to’lovlar to’lanishi, kreditorlar bilan hisoblashuvning zarurligi; 3) yopish bilan bog’liq bo’lgan qo’shimcha xarajatlarning vujudga kelishi; 4) vaqt sarfi; 5) byurokratik to’siqlarning mavjudligi; 6) mas’uliyatsizlik.
Beshinchidan, korxonalarni davlat ro’yxatidan chiqarish va moliyaviy- xo’jalik faoliyatini tugatishning asosiy tamoyillari sifatida quyidagilar tavsiya etildi: 1) tugatish jarayonini boshqarish, nazorat va mas’ullik qilish uchun yagona davlat organining mavjudligi; 2) tugatish holatiga tushib qolish sababi va boshqa holatlarga qarab tabaqali yondashuv; 3) tugatish jarayoni asosiy maqsad emas, balki vosita, ya’ni korxonalarning sog’lom, barqaror moliya-xo’jalik faoliyati yuritishlariga intilishlari uchun rag’bat ekanligi; 4) tugatish tartibining sodda va tushunarli ekanligi; 5) korxonaning mol-mulkini saqlab qolish; 6) tugatish jarayoni muddatining qisqaligi.
Oltinchidan, korxonalar faoliyati barqarorlik darajasini baholashda quyidagi ko’rsatkichlardan foydalanish tavsiya etildi: korxonalarning tashkil topish darajasi; korxonalarning yangilanish darajasi: korxonalarning hayotga
layoqatlilik darajasi: korxonalarning hayotga layoqatsizlik darajasi: korxonalarning tugatilish darajasi.
Ettinchidan, iqtisodiyotning turli tarmoqlaridagi kichik biznes korxonalar faoliyati barqarorligini reyting usulida baholash amalga oshirildi. Unga ko’ra, bugungi kunda respublika iqtisodiyoti bo’yicha 3 ta, ya’ni: qishloq xo’jaligi, ko’chmas mulk operatsiyalari, axborot xizmati ko’rsatish tarmoq va sohalarida kichik biznes korxonalari barqaror rivojlanish ko’rsatkichlariga ega bo’lmoqdalar. Qolgan tarmoqlarning reyting darajasi juda past, ya’ni bu tarmoqlardagi kichik biznes korxonalar faoliyatining barqarorlik darajasi pasayib bormoqda. Ushbu tarmoq va sohalarning boshqaruv idoralari tomonidan kichik biznesni rivojlantirish va barqarorlikni oshirish bo’yicha zarur chora- tadbirlar tizimi ishlab chiqilishi va amalga oshirilishi lozim.