|
Иш фаолиятини баҳолаш. Бундай ҳолда, "сертификатлаш" сўзи хотирада пайдо бўлади ва замонавий раҳбарнинг қиёфаси ўзгаради: "бизда расмиятчилик билан шуғулланиш учун вақт йўқ". Ҳозир Ғарбдан худди шу жараённинг моҳиятига кўра кўплаб янги номлар пайдо бўлганлиги сабабли, "нима нима ва нима учун бунинг кераги бор" деган чалкашликлар мавжуд. Унинг моҳияти исмда емас, балки натижаларнинг мақсади ва ишончлилигидадир. Ҳар бир раҳбарнинг мажбуриятлари бўйсунувчининг ишини кузатишни ўз ичига олади, бу ишни баҳолашсиз имконсиздир. Яна бир нарса шундаки, менежернинг бўйсунувчини ишини баҳолаш натижалари жуда субъективдир ва баъзида ишнинг умумий тасвирини бермайди, ва бундан ташқари, паст ишлайдиган сабабларни аниқламайди. ҲР хизматлари бозорида пайдо бўлган баҳолашнинг янги усуллари натижаларнинг ишончлилиги ва объективлигини оширишга қаратилган. Ишончлилик ва холислик нафақат вазиятни тўғри баҳолаш учун менежерга, балки ходимларнинг ўзига ҳам, уларнинг тақдирланганлигига ишонч ҳосил қилиш учун зарурдир, айниқса мукофот тизими баҳолаш натижаларига боғлиқ бўлса.
Сиз баҳолаш тартибини нима деб атайсиз - сизнинг бизнесингиз. Ёдда тутиш керак бўлган ягона нарса шундаки, агар баҳолашнинг якуний мақсади ходимни ишдан бўшатиш ёки унинг меҳнат шароитларини ёмонлашиши бўлса, унда меҳнат қонунчилигига мувофиқ сиз баҳолашни "сертификатлаштириш" деб аташга ва уни барча қоидаларга мувофиқ ўтказишга мажбур бўласиз. Aмалдаги меҳнат қонунчилигидаги баҳолаш натижасида ходимларни ишдан бўшатиш катта миқёсда, қийин ҳуқуқий масала ва мен буни пухта тайёргарликсиз ва биринчи навбатда адвокатлар билан маслаҳатлашмасдан маслаҳат бермайман.
Имкониятларни баҳолаш. Потенциал баҳолаш вазифалари самарадорликни баҳолаш топшириқларидан фарқ қилади. Потенциал баҳолаш одатда "енг яхши", "талабларга енг мос" ни танлаш зарур бўлганда амалга оширилади: ходимларни, айниқса компаниядаги муҳим лавозимларни қидиришда; кадрлар заҳирасига танлаш пайтида; ҳаракатланаётганда; лойиҳа жамоаларини шакллантиришда; ва ҳоказо янги вазифаларнинг пайдо бўлиши. Бундай баҳолаш зарурлигини исботлаш учун шунчаки айта оламанки, уни ишлатмаган одам "ўз компанияси учун енг яхшисини" танлаш нуқтаи назаридан келиб чиқадиган барча муаммолар билан: ишчи гуруҳ ишининг муваффақияцизлиги, чунки ходимни мутахассисдан менежер лавозимига ўтказишда у қандай бошқаришни билмаслиги аён бўлди; ходимнинг ўзи йўқолиши, чунки агар у ўз лавозимини бажара олмаса, уни ишдан бўшатиш керак бўлади, чунки ҳеч ким иккинчи ишдан бўшашга рози бўлмайди ва ҳоказо.
Кўпинча, потенциални баҳолашга қарши аргумент сифатида сиз: "у ҳаракат қила бошлайди, кейин мен унинг нимага қодирлигини кўраман ва унинг қобилиятини олдиндан белгилаш учун ҳеч қандай сабаб йўқ" деб ешитасиз. Хато хавфини камайтириш учун потенциални баҳолаш керак. Табиийки, бу фаолият муваффақиятининг 100% башоратини бермайди, чунки иш пайтида қобилиятларга боғлиқ бўлмаган бир қатор омиллар мавжуд.
Бино самарали тизимлар ташкилотнинг мақсадларига мувофиқ ходимларни тайёрлаш. Aслида, ҳозирги пайтда ўқув бозори талабга ега ва кўплаб компаниялар аллақачон ходимларни тайёрлаш кераклигини англай бошладилар. Бироқ, ўқув еҳтиёжларини таҳлил қилиш зарурати еълон қилинганига қарамай, амалда ушбу босқичга озгина вақт берилади ёки умуман бўлмайди. Нима учун? Чунки ташкилотнинг ходимларини ўқитишга бўлган еҳтиёж "ҳақиқий" "кутилган" билан мос келмаса пайдо бўлади. Aгар биз "орзу қилинган" нарсани билмасак, "ҳақиқий" "исталган" га тўғри келишини қандай аниқлашимиз мумкин (иш таҳлили ўтказилмаган, ходимлар талаблари тузилмаган), "ҳақиқий" га тўғри келишини билмаймиз (натижаларни баҳолаш тўғри олиб борилмаган) ) ва компаниянинг инсоний ресурсларини билмайман - еҳтимол компанияда зарур кўникмаларга ега бўлган ходим мавжуд (потенциал баҳолаш ўтказилмайди).
Бундан ташқари, ташкилотлар ходимларни ўқитиш орқали ҳал қиладиган баъзи муаммолар ходимларнинг билимлари ва кўникмаларига боғлиқ емас. Бундай вазият кўпинча мижозларга йўналтирилган компанияларда, улар ходимларни ўқитиш орқали сотишни кўпайтиришга ҳаракат қилганда, лекин аслида муаммо сотишни бошқариш тизимини яратишда юзага келади.
Шу сабабли, асоссиз харажатлар хавфини камайтириш учун машғулотлар тизимини яратиш масаласига еҳтиёткорлик билан ёндашиш керак, аниқроғи, ўқув еҳтиёжларини аниқлашга кўпроқ вақт ажратиш (ва буни амалга ошириш, талабларни таҳлил қилиш, иш фаолиятини баҳолаш ва потенциални баҳолаш); ходимларнинг билим ва кўникмаларининг етишмаслиги билан боғлиқ муаммоларни ташкилотни бошқариш билан боғлиқ муаммолардан ажратиш; ташкилотнинг ҳозирги ва келажакдаги мақсадларига асосланган устуворликларни аниқлаш, натижаларни кузатиш.
Do'stlaringiz bilan baham: |
