Mavzu: Gimnastika atamalari. Reja

  

 

 

5. Gimnastika jihozlarida bajariladigan mashqiarning atamalari 

Tutish — gimnastika jihozida ushlash usuli. Tutishning quyidagi turlari bor: ustdan tutish, 

ostdan tutish, turlicha tutish, teskari tutish, chalishtirma tutish, keng tutish, tor tutish, jips tutish, 

chuqur tutish. Tutish so‘zi qisqartirish qoidasiga binoan, odatda, tushirib qoldiriladi. 

---

Osilish  —  gimnastika  jihozida  shug'ullanuvchining  yelkalarini  tutish  nuqtasidan  past 

bo‘lgan holat. Osilishning quyidagi turlari bor: 

•  oddiy  osilishlar  —  bunda  jihozni  gavdaning  qaysidir  bir  qismi  bilan  (ko‘pincha  qo‘1 

bilan) tutiladi; 

•  aralash  osilishlar  —  bunda  gavdaning  yana  biron  qismi  (oyoq,  oyoqlar  va  qo‘llar)dan 

qo'shimcha tayanish uchun foydalaniladi. 

Oddiy osilish: qo‘llarni bukib osilish, bukilib osilish, kerishib osilish va h.k. 

Aralash  osilish:  cho'qqayib  osilish,  turgan  holatdan  bukilib  osilish,  yotib  osilish,  turib 

osilish. Boshqa holatlar aniqlik kiritib bayon qilinadi. Masalan, bukilgan oyoqlarda osilish. 

 

 

Tayanish  —  shug'ullanuvchining  yelkalari  tayanch  nuqtasidan  yuqorida  bo‘lgan  holat. 

Tayanishlar oddiy va aralash bo‘ladi. 

O'tirish

  —  jihozda  o‘tirgan  holat.  O'tirishning  quyidagi  turlari  bor:  qo‘shpoyalarda 

oyoqlarni kerib o‘tirish, sonda o'tirish va h.k. 

Ko‘tarilish

  —  osilib  turishdan  tayanishga  yoki  pastroq  tayanishdan  yuqoriroq  tayanishga 

o‘tish (harakatni boshni oldinga qaratgan holda bajariladi). Ko‘tarilishning quyidagi turlari bor: 

galma-gal  kuchanib  ko'tarilish,  kuchanib  ko'tarilish,  bir  oyoqni  silkitib  to‘ntarilib  ko'tarilish, 

siltanib to'ntarilib ko'tarilish, kuchanib to'ntarilib  ko'tarilish, o'ng, (chap) oyoqda ko'tarilish, har 

ikki oyoqda ko'tarilish, gavdani rostlab ko'tarilish va h.k. 

 

 

 

Amaldagi gimnastika atamalari muayyan mashqlar xususiyatini yaqqol aks ettiruvchi atama-

so'zlar bilan muttasil boyib boryapti. Biroq atamalar tuzilishining qaror topgan qoidalaridan hech 

qachon chetga chiqmaslik kerak, chunki bu holat atamalarning buzilishiga, qo'pol so'zlar paydo 

bollishiga olib kelishi mumkin. 

 

 

---