Mavzu : Energosistemalarni avtomatlashtirish Reja: Kirish

ASKUE tizimining umumiy ko‘rinishi 

O„lchash  tizimi  sifatida  ASKUE  vazifalari.  Elektr  energiyasini  hisobga 

olishning  asosiy  maqsadi  ulgurji  va  chakana  bozorda  ishlab  chiqilgan,  uzatilgan, 

taqsimlangan  va  iste‟mol  qilingan  elektr  energiyasi  va  quvvat  haqida  ishonchli 

axborot  olinishidir.Elektr  energiyasi  hisobga  olinishining  ishonchliligini  nazorat 

qilish  har  oyda,  yo„qotishlar  va  o„z  ehtiyojlariga  sarflangan  elektr  energiyasini 

hisobga  olgan  holda,  kelib  tushgan  va  berilgan  elektr  energiya  balansini  tuzish 

hisobiga  erishiladi.  Balans  har  hisobot  oyining  oxirgi  sutkasining  mahalliy  vaqt 

bo„yicha  24  soatda  olinadigan  elektr  energiyasi  hisoblagichlarining  ko„rsatishlari 

asosida  tuziladi.  Hozirgi  vaqtda  qabul  qilingan  hisoblagichlar  ko„rsatishlarining, 

ular  bo„yicha  elektr  energyasi  balansi  tuziladigan,  qo„lda  yozilishi  uncha  to„g„ri 

emas  va  qo„shimcha  xatoliklarga  olib  keladi,  chunki  bu  ko„rsatishlarning  bir 

vaqtda  va  xatosiz  yozilishini  ta‟minlash  qiyin,  ayniqsa  nazorat  qilinayotgan 

hisoblagichlarning 

katta 

miqdorida.Elektr 

energiyasining 

hisobga 

olish 

priborlarining  qiyoslash  davriyligi  «O„zstandart»  agentligining  2016  yil  4  mayda 

O„zbekiston Respublikasi Adliya Vazirligida davlat ro„yxatidan o„tkazilgan 2782-

sonli  «Qiyoslashdan  o„tkazilishi lozim  bo„lgan o„lchash vositalari  turkumlarining 

ro„yhati»ga  muvofiq  amalga  oshiriladi.  Ushbu  xujjatga  asosan  ASKUE  tizimi  va 

shu  tizimdagi  elektr  xisoblagichlar  har  4  yilda  bir  marotaba  o„rnatilgan  tartibda 

qiyoslab  boriladi.Aholiga  va  tadbirkorlarga  ko„rsatilayotgan  servis  xizmatlar 

sifatini  yaxshilash  va  elektr  energiyasini  hisobga  olish  priborlarini  davriy 

qiyoslashdan  o„tkazish  ishlarini  tashkillashtirish  maqsadida  «O„zstandart» 

---

20 

agentligi  «Metrologiya  xizmatlari  ko„rsatish  markazi»  DK  tomonidan  Damas 

avtomobil  ba‟zasida  maxsus  o„lchash  vositalari  bilan  jixozlangan  ko„chma 

laboratoriya  tashkil  qilindi.  Ushbu  ko„chma  laboratoriya  yordamida 

iste‟molchilarga  o„rnatilgan  elektr  xisoblagichlarni  elektr  tizimidan  uzmasdan 

qiyoslash  ishlarini  amalga  oshirish  imkoniyatini  beradi.Yuqorida  bayon 

etilganlardan  xulosa  chiqarib,  shuni  dadil  aytish  mumkinki,  simsiz  tarmoqlar 

nafaqat  mavjud  telefon  yoki  universal  ma‟lumot  uzatish  tarmog„ini,  unga  ham 

uzoqda joylashgan, ham borish qiyin bo„lgan abonentlarining kirishini ta‟minlagan 

holda,  tez  va  yuqori  ishonchlik  darajasi  bilan  yoyish,  kengaytirish  yoki 

modernizatsiyalash,  balki  mavjud  tarmoqlarni  to„liq  modernizatsiyalamasdan 

optimallashtirgan tarzda yangi xizmatlarni taqdim etish imkonini beradi. So„nggisi 

esa  ishlayotgan  korxona  sharoitlarida  tizimni  qurish  nuqtai  nazaridan  muhim 

hisoblanadi. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

21