Matematika oqíTÍw metodikasí

Teńliklerdiń durıslıǵın túsindiriń: 
 
Tárepi a ǵa teń bolǵan kvadrattıń maydanı S=a∙a=a
2
ekenin 
bilesiz. Tiykarınan, a=85 sm bolsa, S=85∙85=85
2
(cm
2
) boladı. 85
2
tı, 
ulıwma, aqırǵı сifrı 5 bolǵan eki xanalı san kvadratın esaplawdıń 
ańsat usılı bar: 
1)
85
2 
tıń aqırǵı eki сifrı 25 boladı; 
2)
(8+1)∙8=9∙8=72 sanı 25 aldında jazıladı. 
Demek, 85
2
=7225. 
Dawam ettiriń: 
84∙86 sıyaqlı kóbeymeni esaplawdıń da ańsat usılı bar. 
Kóbeytiwshilerge itibar beriń: 
Birinshi san 85 ten 1 ge kem, ekinshi san 85 ten 1 ge artıq. 
Bul usıl tómendegishe: 
1)
4∙6=24 sanı 84∙86 kóbeymeniń aqırǵı eki сifrı boladı. 
2)
(8+1)∙8=72 sanı 24 aldına jazıladı. 
Demek, 84∙86=7224. Nátiyje 85∙85=7225 den 1 ge kem boladı. 
268

---

Dawam ettiriń: 
Esaplań: 
Ámellerdi orınlań hám durıs orınlanǵanın eki usılda 
tekseriń: 
 
 
Bos figuralar ishine sáykes sanlardı jazıń: 
 
 
a) qosılıwshılardan biri 156 birlik arttı. Qosındı ózgermewi 
ushın ekinshi qosılıwshını qalay ózgertiw kerek? 
b) kemeyiwshi 234 birlikke arttı. Sonnan soń ayırma 100 
birlikke arttı. Alınıwshı qalay ózgergen? 
 
Esaplań: 
269

---

x ornına 210, 238, 1001, 1991 sanlarınan qaysı birin qoyǵanda 
a) x-100 ańlatpa eń úlken mániske; 
b) x+120 ańlatpa eń kishi mániske iye boladı? 
Baqlaw ushın sorawlar 
1.Baslawısh klass matematika kursına algebra elementlerin 
kiritiwde qanday maqsetler názerde tutıladı? 
2.Teńleme hám teńsizlik túsiniklerin qáliplestiriwshi shınıǵıwlar 
sistemasın islep shıǵıń. 
3.Sanlı 
ańlatpalar, 
ózgeriwshi 
ańlatpa 
túsiniklerin 
qáliplestiriwge qaratılǵan sabaq bólegin islep shıǵıń. 
270

---