Matematika oqíTÍw metodikasí

Dáslep úleslerdi salıstırıń, keyin esaplań. 
Telekórsetiw 1 saat 20 minut dawam etti. Bul waqıttıń 
40
3
bólegin hár túrli reklamalar iyeledi. Reklamalar neshe minut waqıttı 
alǵan? 
a) 
18
5
bólshekten úlken bolǵan bir neshe bólshek jazıń. 
b) 
10
9
bólshekten kishi bolǵan bir neshe bólshek jazıń. 
Juwaplarıńızdı tiykarlań. 
Másele. Anası torttı 8 bólekke bóldi. Bir bólegin kishi balasına, 
eki bólegin úlken balasına berdi. Eki bala torttıń qansha bólegin 
aldı? 
303

---

Sheshiw. Kishi bala torttıń 
8
1
bólegin, úlken balası
8
2
bólegin 
aldı. 
Eki bala birgelikte torttıń
8
3
8
2
1
8
2
8
1




úlesin aldı. 
Birdey bólimli bólsheklerdi qosıw ushın: 
1)
Olardıń alımları qosıladı; 
2)
Nátiyje qosındınıń alımına jazıladı; 
3)
Berilgen bólimi qosındınıń bólimine jazıladı. 
Uzınlıǵı 10 sm bolǵan AB birlik kesindini teń 10 bólekke 
bólemiz. 
AD kesindi AB nıń
10
7
bólegin quraydı. Soǵan uqsas, AC=
10
4
;
CD=
10
3
ekenligi kórinip turıptı. Bulardı esaplap tabıw da múmkin. 
AD-AC=CD yamasa, 
10
3
10
4
7
10
4
10
7




AD-CD=AC yamasa,
10
4
10
3
7
10
3
10
7




Birdey bólimli bólsheklerdi alıw ushın: 
1)
kemeyiwshiniń alımınan alınıwshınıń alımı alınadı; 
2)
nátiyje ayırmanıń alımına jazıladı; 
3)
berilgen bólimi ayırmanıń bólimine jazıladı. 
Esaplań: