Математика институти


§3.5 нинг асосий натижаси қуйидаги теорема бўлиб, унда (5) тасдиқдаги



Download 281,42 Kb.
bet19/43
Sana01.02.2022
Hajmi281,42 Kb.
#422377
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   43
Bog'liq
4d2a19ba-7878-4503-9984-7cf6e9ebbca5


§3.5 нинг асосий натижаси қуйидаги теорема бўлиб, унда (5) тасдиқдаги
яқинлашиш тезлиги баҳоланган.

Теорема 21. Агар
a ≠ 0
бўлганда
jN
b q j ln j < ∞
ва [A]
шарт


j
бажарилса, у ҳолда барча i N учун



|g (q )|t i
g (q)
i


t

e Pi (t;s) ∼ q C(s)⋅ 1 +
A(0)⋅ β ,
t → ∞ ,

ln β
q

бунда β := exp{f (q)}
ва A(s) функция (4) тенгликда аниқланган.

§3.6 да МТЖ
Z(t)нинг хоссаларини ўрганиш
f ′′ (s ↑ 1) = ∞ бўлган

шартда давом эттирилган. Боб аввалидаги мулоҳазалардан келиб чиқадики,
нокритик ҳолда Теорема 18 да аниқланган {νj } инвариант тақсимотнинг

m := V(s ↑ 1) = jνj =
q



A(0)

j N
чекли математик кутилмага эга бўлиши учун [A]
зарур ва етарли бўлади.
шартнинг бажарилиши

22

Ушбу F^(t;s) = F(t;qs) q
ҲФни қарайлик, бу ерда q сон МТЖ емирилиш

эҳтимоллиги. Бу ҲФ
q < 1
бўлганда субкритик иммиграциясиз МТЖни

тавсифлайди. Қуйидаги леммада нокритик ҳолда
R^(t;s) = 1 − F^(t;s)
функциянинг асимптотик ёйилмаси топилган.
Лемма 5. Агар a ≠ 0 бўлса, у ҳолда барча s ∈ [0,1) учун

β
R^(t;s) = (1 − s)l (t;1 − s)⋅ βt ,

бунда барча t ∈ T қийматлар учун
lβ (t;x ↓ 0) = 1
ва, ҳар қандай

тайинланган
t0 ∈ T қийматда
lβ (x) := lβ (t0;x) ∈ S0 . Агар [A]
шарт

бажарилса, t → ∞ бўлганда
l (t;1) = l (βt ) 1 m .


β a
Жараён критик бўлган ҳолда қийматлар учун ушбу
f (s)
инфинитезимал ҲФ барча
s ∈ [0,1)

f (s) = (1 − s)1 L 1



[ ]

1 − s
кўринишга эга бўлсин деб ҳисоблаймиз, бунда 0 < ν < 1 ва
ν
L(t) ∈ S . Бу

кўриниш
f ′′(s ↑ 1) = ∞ бўлганда критик МТЖининг асимптотик

хоссаларини ўрганиш имконини беради. Мазкур ҳол учун критик
МТЖнининг қуйидаги Асосий леммаси исботланган.

Лемма 6. Агар a = 0
ва [ν ] шарт бажарилса, барча s [0,1) учун

R(t;s) =
N (t) 1 M(t;s),






νt

бунда
N (x)
функция [ N ]
шарт билан аниқланган.
M(t;s)
функция учун

M(t; 0) = 0
ҳамда t → ∞ бўлганда
M(t;s) → M(s) ва
M(s) = m s j ҲФ


j jN
қуйидаги кўринишга эга бўлади:
M(s) = s dx

. (6)


0 f (x)

Юқоридаги иккита лемма
Z(t)
тасодифий жараённинг асимптотик

хоссаларини ўрганишда муҳим роль ўйнайди. Хусусан, бу леммалар ёрдамида қуйидаги локал лимит теоремалар исботланган.
Теорема 22. Агар a ≠ 0 бўлса, у ҳолда


11
βt P
(t) =
a0
la
(βt )(1 + O(1)),
t → ∞ ,

бунда
la (x) ∈ S0
. Агар [A] шарт бажарилса, t → ∞ бўлганда
l (βt ) 1 m .


a
Теорема 23. Агар a = 0
ва [ν ] шарт бажарилса,

t)1+1 νP
(t) = 1

11
a
N (t)(1 + O(1)),
t → ∞,

бунда
N (t) ∈ S
0
функция [ N ] шарт билан аниқланган.
23

Қуйидаги теорема Теорема 14 нинг аналогидир.

Теорема 24. Агар a ≠ 0
ва qɶ = a0 | ln β |
бўлиб, [A]
шарт бажарилса, у

ҳолда қуйидаги муносабат ўринли бўлади:
Mi (t;qs)

1 qɶ iqi1
→(1 − s)lµ (1 − s),
t → ∞,

бунда
lµ (x) ∈ S0
бўлиб,
lµ (1) = 1 ва
lµ (0) = m . Бундан ташқари

M(q) = qɶ
ва M(q) = qɶ m .
q

Олдинги параграфлардан маълумки, ушбу
P~ij (t) := Pi {Z(t) = j t < H < }

эҳтимоллик ўлчови билан аниқланган
Z~(t)
тасодифий жараён эргодик

Марков занжири ташкил этади. Қуйидаги теоремада ҲФ

i
V (t;s) = P~ij (t)s j
j N
яратган инвариант ўлчовнинг хоссалари келтирилган.

Теорема 25. Агар a = 0
ва [ν ] шарт бажарилса, барча i N учун

νt ⋅ Vi (t;s) → M(s),
t → ∞ ,

бунда
M(s) = m s j
ҲФ (6) тенгликда берилган бўлиб, у
Z~(t)
эргодик


j jN

ν
занжир учун {mj , j N}
инвариант ўлчов яратади. Бундан ташқари

n
mj
j =1
= 1 n
ν2 ⋅ Γ(ν)
Lµ (n),

бунда Γ(∗) Эйлернинг Гамма функцияси ва
Lµ (n)⋅ L(n) → 1 , n → ∞.

Диссертация ишининг охирги тўртинчи боби “Узлуксиз вақтли Марков Q-жараёнлари” деб номланган бўлиб, унда Q-жараённинг узлуксиз вақтли аналоги ўрганилган. Биринчи параграфда ихтиёрий t ∈ T учун ушбу
Qij (t) := lim Pi {Z(t) = j t + τ < H < ∞}
τ→∞
эҳтимоллик ўлчови билан ҳолатлар фазоси E ⊂ N бўлган Марков Q-жараёни
деб номланувчи W (t) жараён аниқланган. Q-жараён ўтиш эҳтимолликлари
jq j i

Pi {W (t) = j} = Qij (t) =
iβt
Pij (t),
i, j ∈ E , (7)

кўринишга эга бўлиши исботланган, бу формулада
β = exp{f (q)} ва

Pij (t) = Pi {Z(t) = j} – МТЖнинг ўтиш эҳтимолликлари. Ушбу

Q1j (ε) = 1 + λj ε + O(ε),
локал ёйилма топилган, бунда
ε ↓ 0 ,


j

j
λ1 = a1 − ln β ва
λ = jq j1a
≥ 0 ,
j ∈ E \ {1} . (8)

Ҳосил қилинган ёйилмадан W (t)
тўла аниқланиши келиб чиқади:
жараён қуйидаги инфинитезимал ҲФ билан

24



j
g(s) := λ s j
j ∈E
= s f (qs) − f (q) ,

бунда g(s ↑ 1) = j E λ j
= 0 ва

0 < −λ1 =
λ j j ∈E \{1}
< ∞.

Маълумки, ўтиш эҳтимолликларининг дифференциалланувчанлик хоссаси узлуксиз Марков занжирлари назариясида муҳим роль ўйнайди.

Хусусан, компоненталари
qij
:= Qij(ε ↓ 0)
бўлган ва адабиётларда q-матрица

деб номланувчи матрица Марков Q-жараёнининг инфинитезимал характеристикаларини аниқлайди. Агар ушбу
q = lim 1 − Qii (ε)

ii ε↓0 ε
лимит чекли бўлса, Марков Q-жараёнининг i ∈ E ҳолати турғун дейилади.
Теорема 26. Марков Q-жараёнининг барча ҳолатлари турғундир. Qij (t)

 
функция t ∈ T ўзгарувчи бўйича узлуксиз дифференциалланувчи ва W (t)

жараённинг q-матрицаси
qij ,i, j ∈ E
қуйидаги компоненталарга эга:

iλ1 + (i − 1)ln β,

i = j,

qij
=

jλ ji +1


, i j,



бунда λi
ji + 1
сонлар (8) тенгликларда берилган. Бундан ташқари ушбу
Qij (t) = qikQkj (t)
k ∈E

Колмогровнинг тескари тенгламалар системаси ўринли бўлади.

Ўтиш эҳтимолликлари
Qij
(t)
га мос ушбу
Gi (t;s) =


j ∈E
Q (t)s j
ҲФни


ij
қарайлик. Юқоридаги (7) формуладан келиб чиқадики,
G (t;s) = F^(t;s)i−1 G(t;s) ,

i
бунда F^(t;s) = F(t;qs) q ва
 


G(t;s) = EsW(t) =
.
u=qs

Download 281,42 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   43




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish