Mashinasozlikda aniqlik

silj
 = +(

o‘lch
 + 

rosl
); 


soz

 = 2 (

o‘lch
 + 

rosl
).
(8.1). 
Agarda sinaluvchi detallarni o‘lchash noaniqligi va asbob holatini rostlash 
xatoliklari, faqat tasodifiy xatoliklarning borligi deb qaralsa, 

o‘lch
va 

rosl
xatoliklarini qo‘shish, kvadrat ildiz (tasodifiy xatoliklarni qo‘shish) qoidasi 
bo‘yicha qo‘shish mumkin: 


soz

 = 2k 
2
2
'
rosl
lch
o



, (8.2) 
bunda k-

o‘lch
va 

rosl
qiymatlarni normal qonundan chetga chiqishini 
hisobga oluvchi koeffisient; k=2…1,2. 
Shuningdek, xuddi shunga o‘xshash va bundan ham aniqroq formula 
ma’lum 


2
'
'
2
2











lch
o
lch
o
rosl
rosl
soz
k
k
,
(8.3) 
bu erda k
rosl 
=1,73; k
o‘lch
= 1,0. 

rosl
va 

o‘lch
miqdorlarni ma’lumotnoma adabiyotlardan olish lozim. 8.3- 
formuladagi Δ
soz
va 

rosl
qiymatlari radiusga tegishli, 

o‘lch
qiymati esa tanavor 
diametriga tegishlidir. 
V.M.Кovan, V.S.Кorsakov i dr. "Osnovы texnologii mashinastroeniya"- 
darslikning 91-92 betlarida 2-jadvalda turli o‘lchov asboblarining chegaraviy 
o‘lchash xatoliklari keltirilgan. 3-jadvalda esa keskich asbob holatini limb 
ko‘rsatkichlari bo‘yicha rostlash xatoliklari keltirilgan. 

---

Agarda, asbobni kerakli siljishini aniqlash, uni hisoblash usulini o‘zi bilan 
bog‘liq bo‘lsa, unda sozlash xatoligi ortadi. 

