Adabiyotlar:
Сафо Очил., Ҳошимов К. Ўзбек педагогикаси антологияси. – Т.: Ўқитувчи, 1999.
Ҳасанбоев Ж., Ҳасанбоева О. Педагогика тарихи. – Т.: Ўқитувчи, 1997.
Ҳошимов К., Нишонова С. Педагогика тарихи. – Т.: Ўқитувчи, 1996.
Mashg’ulot turi: amaliy
4-mavzu: Abu Аbdulloh Muhammad ibn Muso al-Xorazmiyning didaktik qarashlari.
Аbu Nasr Forоbiyning pedagogik g’oyalari.
Mashg’ulot rejasi:
Abu Аbdulloh Muhammad ibn Muso al-Xorazmiyning ilmiy merosi va didaktik qarashlari.
Аbu Nasr Forоbiy bilish va insonning bilish qobiliyati xaqida.
Аbu Nasr Forоbiyning komil insonni shakllantirishga оid qarashlari.
1-topshiriq
“Toifalash jadvalini” to‘ldirish orqali SHarq Uyg‘onish davridagi qomusiy olimlarning pedagogik qarashlarini qiyoslash
№
|
Qomusiy olimlarning ismi-sharifi
|
Komil insonni shakllantirishga oid fikrlari
|
Didaktik fikrlari
|
1.
|
Abu Abdulloh al-Xorazmiy
|
Абу Бакр ал-Хоразмий бола камолотида уч асосий омил: ижтимоий муҳит, узлуксиз таълим-тарбия ва наслий хусусиятларнинг аҳамиятини алоҳида ажратиб кўрсатади. “Нафс ўз тузилишига мойилдир, қуш ўз зотига тортади. Инсоннинг келиб чиқиши тақозо қилган нарсага қандай қилиб у қаршилик қила олади, тупроғи ёмон бўлгандан кейин (қандай қилиб) ҳосил яхши бўла олади? Китобга рашк (қилиш) карамли ишлардан, балки у оилага рашк қилишнинг ҳамшираси. Яхши кўрган китобни ўқиш қайғу заҳарига қарши доридир. Агар масофани муҳаббат қулочи билан ўлчанса ва эсга олиш қўли билан чамаланса, у яқин жой ва кичик майдондай (бўлади), агар уни унутиш қулочи билан ўлчанса ва унга ғофиллик ҳамда ёддан чиқариб юбориш назари билан қаралса, у узоқроқдир. Шуҳратли кишилар орасидаги шон-шараф – насаб, қариндошчилик – бурч ва ҳурматдир, карамли карамликнинг биродари, улуғ улуғликнинг биродари, ҳатто уларнинг шаҳарлари бошқа-бошқа ва ёшлари турлича бўлса ҳам. Замондан яхшироқ таълим (берувчи) муаллимни, инсондан яхшироқ таълим оладиган ўқувчини кўрмадим. Энг тоза ўсимликдан ҳам карамлироқ уни эккан кишилар, карамлидан ҳам карамлироқ уни тарбиялаган кишилар.
|
Мутафаккир жамият ва оила манфаатларини кўзлаб ёш боланинг эркин интилишларини бўғмасдан, аксинча илмга рағбатлантириш керак, деган хулосага келади: “Адабнинг меваси катта ақлдир, илмнинг меваси яхши амалдир. Кичикка мурувват энг латиф ва энг ёқимли бўлади, худди озгина сув энг ширин ва мазали бўлганидай. Агар эр кишини хавотирлик ипи кишанлаб қўйган бўлса, орзу-умид улови томон қўзғалмайди. Қаерда рағбатлантириш бўлса умид шу томонга йўл олади, қаерга дон сепилса, шу ерга қуш қўнади”.
|
|
Do'stlaringiz bilan baham: |