Маъруза Психик жараёнлар ва миянинг ўзаро алоқадорлиги. Ҳаракат инсон фаолиятнинг бирлиги сифатида. Хатти-ҳаракат қурилмалар

Мақсадга мувофиқлаштириш – мувофиқ келмайдиган ҳаракатлар ва фикрлар учун ишонтирадиган сабабларни ўйлаб топиш, ўзини алдаш. Масалан, омадсизликка учраган одам, ўзи интилган объект қадрини пасайтирган ҳолда, ҳақоратланган иззат-нафсини тинчлантиради. Рад жавобини олган йигит қизнинг «дидига мос келмаслигини»» ёки аввал ўйлаганчалик гўзал эмаслигини эълон қилиши мумкин.
Интеллектуаллаштириш – унинг ёрдамида субъект дискурсив кўринишда ўзининг низолилари ва ҳиссиётларини уларни эгаллаб олиш мақсадида ифодалашга ҳаракат қиладиган жараён. Бошқача айтганда, ўз ҳавасларини, мантиқий ҳосил қилинган мулоҳаза тузилмаларига ўраган ҳолда, ифодалашга интилишдир. Кечинма мулоҳаза юритиш билан алмаштирилади.
Яккаланиш – интеллектуаллаштиришга ўхшаш механизм бўлиб, мулоҳаза ёки ҳаракатнинг субъектнинг бошқа фикрлари ёки ҳаётининг бошқа томонлари билан узилишини билдиради. Яккаланиш тафаккур жараниёдаги тўхталишда, формула ва ритуалда ифодаланиши мумкин. Бу механизм у ёки бу мавзу юзасидан суҳбатлашиш истагининг мавжуд эмаслиги, муҳокама этилмаслиги сифатида кўринади.
Тенглаштириш – ўзига бошқа одамга хос бўлган ҳислар, мулоҳазалар, кайфиятларни ўзлаштириб олиш. Турларидан бири таҳдид солувчига ўхшатиш. Бу душман уйғотаётган қўрқинч ҳиссидан қутилиш учун субъект, ёки ролни қабул қилган ҳолда, ёки объектнинг ўзини парчалаган ҳолда у билан алоқа ўрнатишини билдиради.
Ҳозирги замон тадқиқотлари етарлича пухта ишлаб чиқилган «Мен» ҳимоя мезанизмларини ва «Ўзи» механизмларини чегаралашга қаратилган. Биринчи ҳолатда объектга йўналтирилган, субъектнинг бир қисми бўлган, иккинчисида – субъект ўзи учун объект бўлиб хизмат қиладиган ташкилот билан иш кўрамиз.
Кейслар банки
Кейс 1. Бош мия ярим шарлари ва пўстлоғи маълумотларни таҳлил қилишни таъминлайди. Кўриш идроки бош мия ярим шарларининг қайси бўлимларига алоқадор.
Кейсни бажариш босқчилари ва топшириқлар:
• Кейсдаги муаммони келтириб чиқарган асосий сабабларни белгиланг (индивидуал ва кичик гуруҳда).