Маъруза №1\


Вактга боглик фармакокинетика



Download 293,5 Kb.
bet27/29
Sana24.02.2022
Hajmi293,5 Kb.
#253329
TuriЛекция
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   29
Bog'liq
Маъруза 1

Вактга боглик фармакокинетика
Вактга боглик фармакокинетика ёки хронофармакокинетика – сутка (йил) вактига караб аникланадиган фармакокинетика. Хронофармакокинетика кисман шунга асосланган. Фармакокинетиканинг сутка, ой, йил га богликлиги турлича булиши мумкин. Масалан, бу препаратнинг аутоиндукцияси ёки овкат кабул килиш, буйраклар функцияси ва рН ни тунги, гемодинамиканинг суткалик узгаришлари ва б.к. билан боглик булиши мумкин.
9. Дори воситаларининг дозалаш тартиби
ДВ дозалаш тартиби клиник жихатдан мухим булиб, даволашнинг самарадорлиги купинча унга боглик булади. Буюриш тартиби беморларни даволаниш жараёнига эътиборини катта таъсир курсатади. Буюриш тартибини бузишнинг килмасликнинг энг куп куринишлари доза ичмаслик ёки кабул килиш интервалига риоя килмасликдир. Дориларни бир суткада, 1-2 мартага караганда, куп марта кабул килиш дозани ташлаб юборишга сабаб булиши мумкин. Шу билан бирга, бир марталик дозани мос равишда ошириш хисобига буюришни кискартириш сутка давомида кон плазмасида препарат концентрациясини доимий ушлаб туришга имкон бермаслиги ва уни турлича узгаришига олиб келиши мумкин. Сутка давомида куп марта кабул килишни талаб этувчи ДВ дозани куйиб юборишда устунлик килади.
Шунинг учун, баъзаг Т ½ катта булган препаратларни куп марта буюриш максадга мувофикрок; бу касаллик табиати ва огирлиги, беморнинг индивидуал хусусиятлари ва препарат фармакокинетик хоссасига (жумладан, терапевтик кенглиги ва концентрация ва самара орасидаги богликлик борлигига) боглик булади. маълум ДВ клиник амалиётда маълум доза ва интервалда берилади, масалан 100 мг дан 3 марта. Бундай тартибда буюриш препаратнинг стационарда плазмадаги концентрациясини узгариб туришига олиб келади, аммо бу терапевтик курсаткичлар доирасидан ташкари чикмайди. Препарат плазма концентрациясининг кескин узгариши ва стационар холатга эришиш тезлиги дорини буюриш тартибига боглик булади.
ДВ ни дозалаш тартиби купгина омилларга боглик: фармакокинетикаси (элиминация тезлиги), терапевтик таъсир кенглиги, бемор холати ва б.к. (расм 8.).
ДВ тавсия этишда зуриктирувчи ва ушлаб турувчи дозалар буюриш мумкин. Зуриктирувчи ва ушлаб турувчи дозалар бир хил ёки турлича мумкин. Бу препаратнинг Т ½ га, терапевтик индекс катталигига, кутилаётган самара олиш учун зарур тезликка боглик.
Зуриктирувчи доза иккита параметр -дозалаш интервалива ярим чикарилиш даври билан боглик булиб, пировард натижада индекс аккумуляцияни ёки стауионар холатга эришиш тезлигини аниклайди.
Купинча Т ½ 3 дан то 24 соатгача булган препаратлар учун Т ½ 1 дан 3соатгача булган дозалаш интервалидан фойдаланади. Бундай препаратларни буюришни ушлаб тутрувчи дозадан бошлаш мумкин. Амо, Самара юзага келишини тезлаштириш зарурати тугилса (масалан, юрак гликозидлари, антибиотикларни буюришда), ушлаб турувчи дозанинг иккиланганнига тенг булган, зуриктирувчи дозадан бошлаш мумкин. Бунда препаратнинг плазма концентрацияси биринчи дозадан сунг дархол терапевтик даражага етади, унинг кейинги узгариши Сmin ва Сmax ушлаб турувчи дозанинг бир ёки иккиланганига тенг булади.
Масалан, тетрациклинТ ½ =8 8 соатга, одатда 250-500 мг тавсия этилади. Зуриктирувчи дозани-500 мг, кейинчалик хар 8 соатда 250 мг куллаш (яъни хар бир Т ½) мумкин. Агар даволашни ушлаб турувчи доза 250 мг хар 8 соатда буюришда (яъни бир кунда 3 марта) стационар концентрацияга эришиш факат 30 соатдан (3-4 Т ½ ) кейин кузатилади.
Шундай килиб, Т ½ 8дан то 24 соаигача булган дорилар учун бита Т ½ дан кейин зуриктурувчи дозани куллаш (масалан, иккиланан ушлаб турувчи дозагаэквивалент) максадга мувофик; бунда дори сутка 3 ёки 1 марта берилади. Агар Т ½ 3 дан кичик ёки 24 дан катта булса, у холда бошка дозалаш тартиби кулланади (17-жадвал).
Ярим чикариш даври 30 минутдан кам булган дори воситаларини дозалаш.
Т1/2 киска булган дори воситаларини дозалаш жуда кийин ва куп холларда унинг терапевтик кенглиги билан аникланади.

Терапевтик кенглиги тор ва Т1/2 киска булган дори воситалари терапевтик концентрациядан ошиб кетмаслик ва захарли самаралар келиб чикишини чеклаш максадида доимий инфузия куринишида юборишни таказо килади. Масалан, тор терапевтик кенгликка ва Т ½ 30 минутга якин булган гепаринни доимий тезлик билан юьориш лозим.


Агар дори воситаси катта терапевтик кенгликка ва киска Т1/2 га булса дозалашда катта интервалларни куллаш мумкин, аммо бунда дозалар оралиги сунгида минимал терапевтик концентрацияни таъминлаш учун ушлаб турувчи доза юкори булиши керак.
Жумладан, пенициллинни Т ½ киска (30 дакикага якин), аммо катта терапевтик кенгликка эга; бу дозалаш тартибини, 4-6 соат, урнатишга имкон беради, бирок бунда микроорганизмлар фаолиятини пасайтиришда зарур булган терапевтик концентрация учун керак булагн доза сезиларли даражада ошиб кетади.

Ярим чикариш даври 30 минутдан 8 соатгача булган дори воситаларини дозалаш.



Download 293,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   29




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish