Мамлакатимиз солиқ тизимидаги ислоҳотлар миллий иқтисодиётимизни янада ривожлантириш, қулай ишбилармонлик муҳитини яратишга хизмат қилмоқда

Бекзод Мусаев,
Давлат солиқ қўмитаси раисининг биринчи ўринбосари:
– Солиқ концепциясини ишлаб чиқишдан асосий мақсад тадбиркорларни, кенг аҳоли қатламини қўллаб-қувватлашга қаратилган ислоҳотлар самарадорлигини янада ошириш, уларга солиқ тизимида имкониятлар яратишдир. Бунда асосий эътибор иш берувчи томонидан тўланадиган турли солиқлар юкини енгиллаштиришга қаратилган. Улардан бири қўшимча қиймат солиғини камайтириш. Бугунги кунда деярли барча мамлакатларда қўшимча қиймат солиғи 20 фоиз этиб белгиланган. Солиқ концепцияси лойиҳасида бу миқдор Ўзбекистонда 12 фоизга туширилиши белгиланмоқда. Асосий мақсад тадбиркорликни ривожлантиришга кенг йўл очиб беришдир. Бугун Ўзбекистонда 19 солиқ тури мавжуд. Эндиликда солиқлар миқдори ва юкини камайтириш, уларни соддалаштириш режалаштирилмоқда.
Ўзбекистонда кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик субъектлари солиқ тўлашида катта тафовут юзага келган. Бугунги кунда кичик бизнес субъектларининг мамлакат ялпи ички маҳсулотидаги улуши 50 фоиздан ошади. Бироқ уларнинг солиқлар тушумидаги улуши 7 фоиздан сал кўпроқ. Ўз навбатида, мамлакатда ишга яроқли аҳоли сони 13 миллиондан ортиқ. Давлат солиқ органлари ҳисобига кўра, улардан 5,7 миллион нафари расман ишлайди. Яъни даромад солиғи тўлайди. Ҳозир иш берувчи ўз ходимига, айтайлик, 1 миллион сўм ойлик берадиган бўлса, барча солиқлар қўшиб ҳисобланганда, жами 55 фоизгача солиқ тўлашига тўғри келади. Табиийки, бу тадбиркорга оғирлик қилади. Шу сабаб, эндиликда бу кўрсаткични 25 фоизгача тушириш кўзда тутилаяпти. Бу, албатта, тадбиркорларга фаолиятларини ташкил этиш учун қатор қулайликлар яратади.
Зафар Ҳошимов,
«Korzinka.uz» супермаркетлар тармоғи раҳбари:
— Бу концепция тадбиркорларга ҳақиқий ёрдам бўлмоқда. Аввало, қўшимча қиймат солиғи ставкаси пасайтирилиши ва юридик шахсларнинг деярли барчаси шу солиқ тўловига ўтиши муҳим аҳамият касб этади. Қўшимча қиймат солиғи — жуда фойдали солиқ. Бу қиймат мамлакат иқтисодиётига ижобий таъсир кўрсатади, пировардида, умумий солиқ миқдорини қисқартиради. Ҳозирги кунда республикамизда мавжуд юридик шахсларнинг фақатгина 3 фоизи қўшимча қиймат солиғи тўлайдиган тадбиркорлар ҳисобланади. Қолган 97 фоиз ишбилармон доира вакиллари ягона солиқ тизимига ўтиб кетганди. Агар бунга иқтисодий нуқтаи назардан қарасак, ялпи ички маҳсулотнинг қисқарган ҳолда кўрсатилишига ва солиқ тўланадиган базанинг камайишига олиб келади. Қолаверса, кўпгина йирик бизнесменлар қўшимча қиймат солиғини тўлашдан қочиб, ташкилотини 3-4 юридик қисмга бўлиб юборган эди. Концепцияда ана шу каби омилларга жиддий эътибор қаратилган.