Maktabgacha yoshdagi

Amaliy mashg‘ulot uchun mashq va topshiriqlar:

 a   b 

d

 

      

    

  e    

f

 g    h

        

 

13-rasm. Ikkilanuvchi tasvirlar:  

a, b – idrokning tanlab oluvchanlik xususiyati; d – rasmda nechta kubik 

ko‘rsatilgan? e – bu rasmda odam tasvirini toping? f – Amerika, yovvoyi 

g‘arb, yovvoyi otlar; odam, uy, Arktika, muzliklar; g – yelpig‘ich illuziyasi;  

h – odamlar bir xilmi?

---

129

 a 

b

 d 

e

 

14-rasm. Ikkilanuvchi tasvirlar.

a – chiziqlar nimani eslatadi? Gorizontal va vertikal chiziq-

larning hech biri tutashmagan. Bizning xayolimiz kvadratlarni 

qo‘shib panjara hosil qiladi; b – gorizontal chiziqlar paral lemi? d 

–  umumiy markazli doiralar; e – rasmda nimani ko‘rayapsiz?

 

      a   

 

b

15-rasm.  a – parallel chiziqlar tengmi? b – markazdagi doiraning qay bi-

ri katta?

---

130

«TARMOQLAR» METODI

Idrok xususiyatlari

predmetlilik 

ikkilanuvchanlik 

tanlab oluvchanlik 

yo‘naluvchanlik 

yaxlitlik onglilik 

konstantlilik

Idrok darajalari

persepsiya 

appersepsiya 

illuziya 

galutsinatsiya

Idrok darajasi

vaqtni idrok qilish 

fazoni idrok qilish 

harakatni idrok 

qilish

Kuzatuvchanlik

narsalarga nisbatan 

psixologik kuzatuv

IDROK

Nazorat savollari: 

1.  Idrok deb nimaga aytiladi?

2.  Idrokning qanday xususiyatlari bor?

3.  Idrok darajalarini farqlab bering.

4.  Idrok qilishda illuziya hodisasi nima?

4.  Fazo va vaqtni idrok qilish deganda nimani tushundingiz?

5. Kuzatuvchanlik nima? Kuzatishda qanday qoidalarga 

 rioya qilish kerak?

6.  Nutqni idrok qilish haqida so‘zlab bеring.

TEST  

«SIZ KUZATUVCHANMISIZ?»

Kuzatuvchan odam boshqalarning tashqi ko‘rinishiga qa-

rab ko‘p narsa aytib bera oladi. Mashhur Sherlok Xolms bu-

ni qanday amalga oshirganini bir eslab ko‘ring-chi? Ushbu test 

---

131

siz ning qay darajada kuzatuvchan ekanligingizni bilib olishga 

yordam beradi. Xulosa chiqarish esa o‘zingizga havola.