|
Baskervillar iti
Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Jump to navigationJump to search
Baskervillar iti
|
inglizcha: The Hound of the Baskervilles
|
Qissaning birinchi bor toʻliq holdagi nashri
|
Muallif
|
Artur Konan Doyl
|
Janr
|
detektiv
|
Til
|
Ingliz tili
|
Nashr qilingan yil
|
1902-yil
|
Tarjimon
|
(Kitobni rus tilidan) Nasibulla Habbulayev oʻzbek tiligatarjima qilgan.[1]
|
Qismlar
|
Sherlok Xolms
|
Nashriyot
|
Gʻafur Gʻulom nomidagi baʼdiy adabiyot nashriyoti[2]
|
Nashr etilgan
|
1971-yil
|
Sahifalar soni
|
276 bet
|
Avvalgisi
|
Sherlok Xolms haqida hikoyalar
|
Keyingisi
|
Sherlok Xolmsning qaytishi
| | |
Baskervillar iti (inglizcha: The Hound of the Baskervilles) - bu asar Shotlandiyalik taniqli yozuvchi ser Artur Konan Doylqalamiga mansub boʻlgan Sherlok Xolms haqidagi toʻrtta qissalardan biri hisoblanadi. Birinchi bor bu qissa 1901-yilning avgustidan 1902-yilning apreligacha har oyda bosmadan chiqadigan Strand Magazine nashriyotida chop etilgan.
Asarning asosiy mazmuni ser Charlz Baskervillning sirli holatda oʻlim topishidir va Baskervillar oilasining tassavuriga koʻra sirli vodiyda Gʻayritabiy va oʻta Shaytonsifat qoʻrqinchli it barcha Baskervillarni taʼqib etishi oilaviy afsona boʻlib avloddan avlodga oʻtib kelgan. Sherlok Xolms va Dr. Vatson ikkalasi bu ish boʻyicha taftish boshlaydi. Voqealar rivoji 1889-yilningsentyabr va oktyabr oylarida roʻy beradi.
Qissada Sherlok Xolmsning soʻnggi ishi hikoyasida keltirilgan qahramonning oʻlimidan soʻng ilk marotiba Xolms obrazi yana paydo boʻladi. Qissaning shuxrati shu qadar dong taratishi tufayli ushbu personajning qaytadan tugʻilishiga katta turtki boʻladi.
Mundarija
1Qissa borasida
2Efirlardagi namoyishi
3Havolalar
4Manbalar
Qissa borasida[tahrir] Lana'tlangan Baskervillar oilasi[tahrir]
Sherlok Xolmsga Angliyaning janubiy-sharqiy qismida joylashgan Devon grafligida yashovchi kelib chiqishi Gripmanlik boʻlgan qishloq doktori Jeyms Mortimer murojat qiladi. Mortimer uning mijozi yaqinda sirli holatda fojeali oʻlim topganini Xolmsga aytib beradi. Baskervillar oilasining tassavuriga koʻra sirli vodiyda Gʻayritabiy va oʻtaShaytonsifat qoʻrqinchli it Gripmen yaqinindagi Baskervill Holl degan joyda daxshatli kechalarda barcha Baskervillarni taʼqib etishi oilaviy afsona boʻlib avloddan avlodga oʻtib kelgan. Afsonalarga koʻra Baskervillardan biriga bu sirli it daxshati bundan ancha avval XVII-asrda boʻlib oʻtgan. Shu voqeadan beri Baskervillar oilasidagi yuzaga kelgan barcha voqealar oʻsha voqea bilan bogʻliq deb hisoblashishadi. Sharpa aslida afsonalarga koʻra koʻzlari yonib turadigan vaxshiy, bahaybat it boʻlgan.
Doktor Mortimerning fikricha Charlz Baskervill oilaviy afsonaga qattiq ishongani bois, kechalari koʻchaga chiqmagan. U kechki vaqt aylangani chiqib qaytib kelmagan va parkda murdasini topishgan. Charlz yurak ogʻrigʻi tufayli vafot etgani qayd etilgan. Lekin baʼzi bir doktorlar boʻlimida murda taʼnasida itning ulkan izlari aniqlangan. Bundan tashqari, ser Charlzning oʻlimiga qadar Baskervill Holl yaqinida yashovchi fermerlar kechasi bir necha bor Baskervillar oilasida taʼkidlanganidek, koʻzlari yonib turuvchi itlarni koʻrgani haqida soʻzlab berishgan.
Marhum Charlz Baskervill Mortimerdan kelajakda uning oʻgʻli Genri Baskervill bilan qanday munosabatda boʻlishi haqida Sherlok Xolmsdan maslahat soʻrashimi vasiyat qilib ketadi. Izquvar oʻzi shaxsan uchrashishi uchun keyingi kun doktor va marhumning oʻgʻlini Londonga taklif qiladi. Mehmonlar Sherlok Xolms aytganidek oʻzi tayinlaganidek vaqtida kelishadi. Genri Baskervill bunga qadar notanish kimsa tomonidan Xolmsdan nariroq yurishi ogohlantirilgan hat olishga ulguradi. Xolms bu notanish xat kimdan kelganligini aniqlashga urinadi, lekin hamma urinishlari zoya ketadi. Genri Xolms maslahati bilan oʻsha daxshatli joyga Doktor Vatsonhamrohligida qaytib borib va boʻlib oʻtgan hodisalar borasida Xolms Vatsonga pochta orqali habar qilishini tayinlaydi
Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Jump to navigationJump to search
|
|
Artur Konan Doyl
|
Arthur Ignatius Conan Doyle
|
|
Tavallud sanasi:
|
22-may 1859-yil
|
Vafot sanasi:
|
7-iyul 1930-yil
(71 yoshda)
|
Kasb:
|
yozuvchi
|
Yoʻnalish:
|
Nasr
|
Janr:
|
Detektiv, ilmiy fantastika, tarixiy asarlar
|
Artur Konan Doyl (inglizcha: Arthur Conan Doyle; 22-may 1859 — 7-iyul 1930) — shotlandiyalik fizik va yozuvchi. Artur Konan Doyl Sherlok Xolms haqida yozgan detektiv asarlari bilan butun dunyoga mashhurdir. Xolms haqidagi hikoyalrni millionlab kitobxonlar hozirga qadar sevib oʻqiydi.[1] Xolmsning jinoyat ishlarini ajoyib mantiq va fikrlash bilan hal qilishiga kitobxon lol qoladi.
Artur Konan Doylning koʻp asarlari rus tilidan oʻzbek tiliga tarjima qilingan. Shu jumladan, „Sherlok Xolms haqida hikoyalar“ koʻp oʻzbek kitobxonlarining eng sevimli asarlaridandir.
Mundarija
1Hayoti
2Ijodi
3Manbalar
4Havolalar
Hayoti[tahrir]
Artur Konan Doyl 1859-yil 22-mayda Edinburgda tavallud topgan. Edinburg Universitetida tahsil olgan. Doyl yozuvchilikdan tashqari fizika va tibbiyot bilan ham shugʻullangan.
Ijodi[tahrir]
Konan Doyl ijodini „Sesassa vodiysining siri“ (1879) hikoyasi bilan boshlagan. Doyl „Badargʻa qilinganlar“ (1893),„Sardor Jerar jasorati“ (1894-95), „Rodney Ston“ (1896) tarixiy-sarguzasht romanlar, „Yoʻqolgan dunyo“ (1912),„Zaharlangan mintaqa“ (1913), „Marakot jarligi“ (1929) ilmiy-fantastik asarlar muallifidir.
Conan Doyle birinchi boʻlib Holmes obrazini „A Study in Scarlet“ („Skarletdagi tadqiqot“) (1887) romanida yaratgan. Doyl Xolms obrazini „The Final Problem“ („Sherlok Xolmsning soʻnggi ishi“) (1893) hikoyasida oʻldirmoqchi boʻladi. Lekin butun dunyodagi kitobxonlarning noroziligidan keyin detektivni qaytadan tiklaydi va yangi hikoyalar yozadi.
Doylega bosh qahramoni izquvar Sherlock Holmes boʻlgan detektiv janrdagi „Toʻrtlar belgisi“ (1890), „Baskervillar iti“ (1901-02), „Dahshatlar vodiysi“ (1914-15) sarguzasht qissalari va „Sherlok Xolms sarguzashtlari“ (1891-92), „Sherlok Xolms haqida xotiralar“ (1892-93) hikoyalar toʻplamlari va boshqalar katta shuhrat keltirdi.Londonda Sherlok Xolms yodgorlik muzeyi tashkil etilgan. Doylening „Baskervillar iti“ (1971), „Yoʻqolgan dunyo“ (1983) va boshqa asarlari oʻzbek tilida nashr qilingan.
Do'stlaringiz bilan baham: |
