Mahsuldor qatlamlarni ochish va

10.3. Oraliqlar bo„yicha quduqdagi suyuqlikni sathini pasaytirib oqimni 
chaqirish 
Bunday sharoitda nosos kompressor quvur 750-800 m chuqurlikka tushirilib, 
satxni gidrostatik bosimi va harakatga qarshiligi 8 MPa (UKP-80 kompressor ishchi 
bosimi) bosimdan oshmasligi kerak. 
Halqa oralig‗ida kompressor yordamida gaz yoki havo haydaladi suyuqlikni 
kompressor quvuri tomon chiqadi. Gaz yoki havoni haydash suyuqlikni NKQ 
oralig‗iga tushurguncha davom ettiriladi. 
Agar quduq favvoralanishini boshlamasa yoki suyuqlik satxi sekin ko‗tarilsa, 
unda NKQ li aniq chegarasigacha tushirishga yoki qatlam shipigacha tushirishga 
ruxsat beriladi. 
UKP-80 kompressorni haydash shartida (8m
3
/min) havoni haydashi quduqni 
sinashda kuchaytiriladi. Bunday holat past qatlam bosimli chuqur joylashgan 
qatlamlarni sinashda, qaysiki quduqqa suyuqlik satxini kata qiymatda to‗ldirish talab 
qilinsa qo‗llaniladi. 
Nasos kompressor quvurlari orqali gaz yoki havo haydab satxni to‗ldirishni 
quyidagi kamchiliklari mavjud. 
1)
quvurlarni navbatda almashtirishda favvora paydo bo‗lishi mumkin; 

---

2)
birinchi ishga qo‗shishda haydash suyuqlikni qatlamga yutilishiga olib kelishi 
mumkin; 
3)
NKQ – ni boshmogi filtratsiya teshiklariga yetib borganda quduq ishlay 
boshlashi mumkin; 
Shuning uchun bu usul oxirgi sharoitlarda qo‗llanilishi mumkin. 
10.4. Porshenlab va aeratsiyalab quduqdagi suyuqlikni pasaytirib oqimni 
chaqirish 
 
Quduqdagi suyuqlik satxi teskari klapan bilan maxsus porshen yordamida 
tushirilganda, quduqqa ruxsat etilgan oqim bir yo‗nalishda pasaytirishga to‗planadi. 
Porshenni diametri quduq diametriga nisbati kichik oraliq bilan tanlanadi. Bunday 
usulda quduqlarni o‗zlashtirish quduq usti favvoraarmaturasiga o‗rnatilib, quduqqa 
nasos kompressor quvuri yordamida tushiriladi. 
Porshen shtangaga maxkamlanadi, po‗lat arqonda NKQ ga traktor ko‗targich 
yoki burg‗ilash jihozi yordamida chig‗iriq yordamida suyuqlik ichiga 100-300 metr 
tushiriladi va maksimal tezlikda imkoniyati darajasida yuqoriga ko‗tariladi, quduqda 
suyuqlik satxi talab qilingan satxgacha yoki qatlam flyudini olguncha davom 
ettiriladi.