Mahsuldor qatlamlarni ochish va

Parmalovchi perforatsiY.
Mahsuldor qatlamni ikkilamchi ochishda parmalash 
orqali perforatsiya qilish parmalovchi PS-112 perforator yordamida olib boriladi va 
u geofizik kabelda quduqqa tushiriladi. Perforator reduktorli elektrdvigatelidan iborat 

---

327
bo‗lib, qaysiki, uning evaziga mustahkamlash quvurlarini va tog‗ jinsini parmalash 
amalga oshiriladi. 
Qurilma mustahkamlash quvurining devoriga tirkaladi va parmalashni 
boshlaydi. Parmalash kanallarining chuqurligi 70-120mm.ni va diametri - 12-
20mm.ni tashkil qiladi. Parmalovchi perforatsiya mahsuldor qatlamning uyumlari 
suvneft va suvgaz zonasida joylashganda mahsuldor qatlamni ochish afzal 
hisoblanadi ya‘ni, ikkilamchi ochish rejimini himoyalanishini ta‘minlaydi. 
Konda olib borilgan tajribalarda PS-112 parmalovchi apparatining tadqiqoti 
zarbasiz usulda ochishda keng tarqalgan perforator hisoblanadi hamda suvgazneft 
kontaktlari yaqin joylashganda mahsuldor qatlamlarni ikkilamchi ochishda yuqori 
samaradorlikni ko‗rsatadi.
Shu bilan birga PS-112 perforatorning kamchiligi ham mavjud – uning 
qatlamga katta bo‗lmagan chuqurlikda kirishi hisoblanadi. Qatlamlarni himoyalovchi 
texnologiyasini taksamaralashtirish maqsadida zamonaviy texnologiya ya‘ni, 
qatlamni ikkilamchi ochishning parmalovchi perforatsiya usuli ishlangan. 
Misol sifatida UFPK – 1 (ustroystvo dlya formirovaniya protyajennix 
filtratsionnix kanalov – uzun filtratsiya kanallarini shakllantiruvchi qurilma) 
parmalovchi perforatsiya qurilmasining texnologiyasini ko‗rib chiqamiz. Bu 
texnologiya bo‗yicha qatlamlarni ochishda parmalovchi perforatsiya yordamida 
diametri 20 mm va uzunligi 1 m.gacha gidrodinamik kanallar hosil qilinadi. 
UFPK-1 perforatorining umumiy ko‗rinishi 4.1-rasmda tasvirlangan. 
UFPK-1 jamlanmasi yordamida perforatsiya qilish bir qator afzalliklarga ega: 
yupqa qatlamli hamda qalinligi 0,5 m va undan katta bo‗lgan qatlamlarni 
ochish;
burg‗ilangan chuqur kanallarni to‗g‗ri va urinma usullarda nazorat qilish;
burg‗ilash vtulkalarini qattiq mahkamlanganligi uchun quduqning o‗qiga 
nisbatan 900 burchak ostida kanallarni hosil qilish;
ko‗p kolonnali quduqning konstruksiyasida ochishni amalga oshirish ya‘ni, 
ishlatish va texnik kolonnalar orqali ochishning imkoniyati.

---

UFPK-1 ning quduq stvolida ishlatish sxemasi 8.2-rasmda keltirilgan. 
Parmalab perforatsiya qiluvchi qurilma UFPK-1 texnologiyasi ―Neftburservis‖ 
OAJda ishlangan va Tatariston konlarida sanoat tajribalidan muvaffaqiyatli 
o‗tkazilgan [12]. 
Quduqlarda 4 tadan kanalni diametri 20 mm. va uzunligi 1000 mm.gacha hosil 
qilgan. 
Jarayon amalga oshirilgandan keyin natijalar tadqiqot qilinganda neftni qazib 
olish ko‗rsatgichlari va tavsiflarini yaxshilanganligi belgilangan. 
suyuqlikning debiti 2.6 martaga: 2.57 m3 /kundan 6.61 m3/kungacha; 
mahsuldorlik koeffitsiyenti 33% ga oshgan;
boshlang‗ich qazib olishga nisbatan mahsulotning suvlanganligi 18% ga 
kamaygan.