M s h. N u r m a t o V a, s h. T. H a s a n o V a rasm, buyum yasash va tasviriy faoliyatga



Download 4,97 Mb.
Pdf ko'rish
bet23/63
Sana30.12.2021
Hajmi4,97 Mb.
#92795
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   63
Bog'liq
Rasm buyumlar yasash va tasviriy faoliyat metodikasi. Nurmatova M.SH

VII 
BOB.  TASVIRIY  FAOLIYATGA 
0 ‘RGATISHNING  METOD  YA  USULLARI
0 ‘rgatish  m etodlari  — pedagogikada qabul  qilingan ta ’rifga ko‘- 
ra,  qo‘yilgan  masalani  yechish  uchun  tanlangan  yagona  yo‘l  sifa­
tida  ta ’riflanadi.  U  m ashg‘ulotdagi  bolaning  va  tarbiyachining  b u ­
tun  faoliyatini  o ‘rgatish  usullari  ayrim  yordam chi  vosita  bo‘lib, 
mashg‘ulotdagi  faoliyatning  xususiyatini  aniqlamaydi,  u  ta ’limda 
tor  m a’nodagi  aham iyatga  ega.
Ayrim m etodlar m ashg‘ulot ishining um um iy yo‘nalishini  aniq- 
lamay,  balki  usul  sifatida  nam oyon  b o ‘ladi.  M asalan,  mashg‘ulot 
boshida she’r  (hikoya)  o ‘qish beriladigan vazifaga bolalarning qiziq- 
ishini  uyg‘otish  uchun  o ‘qilsa,  boshqa  mashg.‘ulotlarda  esa  she’r
82


o'qish  tarbiyachi  uchun  xizm at  qiladi,  ya’ni  mashg‘ulot  boshla- 
nishini  tashkil  qilish u ch u n   q o ‘llaniladi.
Y.B.Babanskiy tasviriy  san ’at  m etodlarini  faoliyatning  umumiy 
xarakteriga  qarab,  3  guruhga  klassifikatsiyalagan:
1-guruh:  o ‘quv-bilish  faoliyatini  tashkil  qilish  va  amalga  oshi­
rish.  Bunga  o ‘quvchilam ing  ko ‘rgazmali,  og‘zaki,  amaliy,  induktiv 
va  deduktiv,  reproduktiv  va  m uam m oli-izlanuvchan  ham da  m us­
taqil  ishlari  kiradi.
2-guruh:  ta ’lim berishning o ‘quv faoliyatini stimullashtirish  (qi- 
ziqtirish  va  rag‘batlantirish)  va  motivatsiyalash  (maqsadga  yo‘nal- 
tirish)  m etodlari.  0 ‘qishga  b o ‘lgan  qiziqishini  oshirish  va  motiv- 
lashtirish;  burch  va javobgarlikni  stim ullashtirish  motivlashtirish.
3-guruh:  o ‘quv  faoliyatida  nazorat  va  o ‘z -o ‘zini  nazorat  qilish 
metodlari:
—  og‘zaki  nazorat va  o ‘z -o ‘zini  nazorat  qilish;
— yozm a  nazorat  va  o ‘z -o ‘zini  nazorat  qilish;
— laboratoriya  amaliy  nazorat va  o ‘z -o ‘zini  nazorat  qilish;
Y.B. Babanskiyning  taklif  qilgan  bu  m etodlari  asosan  m aktab
ta ’limiga mos b o ‘lib,  ularning  1-guruhidangina m aktabgacha yosh­
dagi  bolalarga ta ’lim  berishda  foydalaniladi,  ya’ni  bu:  ko‘rgazmali, 
og‘zaki,  amaliy  m etodlar  ham da  ko‘nikm a  va  malakalarga  ega 
bo‘lish  uchun  qaratilgan  qism an  reproduktiv  mashqlardir.
M aktabgacha  ta ’lim  muassasasida  bolalarning  mustaqil  ishlari 
katta  o ‘rin  egallaydi,  faqat bu  mustaqil  ishlarga bolalarning  m urak- 
kab  m uam m oli  m asalalarni  yechish  kirm aydi,  chunki  bunday  m u- 
rakkab m asalalar uzoq vaqtni talab qiladi.  Qolgan m etodlar m aktab­
gacha yoshdagi  bolalar uch un   murakkablik  qiladi,  chunki  ularning 
deyarli  barchasi  m uam m oli  masalalarni  yechish  bilan  bog'liqdir. 
M aktabgacha  ta ’lim  muassasasi  uchun  o ‘ziga  xos  b o ‘lgan  asosiy 
guruhni  o ‘yin  usullari  tashkil  etadi va bu  o^yinlardan  turli  m etodlar 
ichida  foydalanish  mum kin.
Ko‘rgazmali  metod  va  o ‘rgatish  usullari.  Kuzatish  metodi  tas­
viriy  faoliyatga  o ‘rgatish  tizimining  um um iy  asosini  tashkil  qila­
di.  C hunki u   atrof-m uhitni  o‘rganishda,  bilish  ham da  uni  aks  etti- 
rishda  m uhim   omil  sifatida  xizmat  qiladi.  Bolalarda  qanchalik  ku­
zatish,  atrof-olam   ko‘rinishi  bilan  aloqa  o ‘rnatish,  umum iylik  va 
yakkalikni  ajratish  malakasi  rivojlangan  b o ‘lsa,  shunchalik  bolalar 
ijodiy  qobiliyatininng  rivojlanishi  bog‘liq  b o ‘ladi.  Lekin  kuzatish-
83


ning  o ‘zi  ko‘rganni  tasvirlab  berishga  t o i a   im kon  bermaydi.  Bola- 
larni  tasviriylikning  m uhim   usullariga,  turli  tasviriy  materiallardan 
foydalanish  yoilariga  o ‘rgatish  zarur.
K o‘rgazmali  m etod va  o ‘rgatish  usullariga  naturadan,  rasm  re- 
produksiyalaridan,  nam unadan,  boshqa  ko‘rgazmali  q o ilan m a- 
lardan  foydalanish,  alohida predm etlam i  ko‘rib  chiqish,  tarbiyachi 
tom onidan  tasviriy usullarini  ko‘rsatib  berish,  bolalarning  bajargan 
ishlarini  mashg‘ulot  yakunida  ko‘rsatish,  ularni  baholash  kiradi.

Download 4,97 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   63




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish