М о р ф о л о г и я сўз туркумлари

ИНФИНИТИВ ШАКЛЛАРИНИНГ ЯСАЛИШИ


§ 162. 1. Indefinite Infinitive Active – to ask – инфинитивнинг ягона оддий шакли хисобланади. Луғатларда феъллар худди шу шаклда берилади (to юкламасисиз). Инфинитивнинг қолган барча шакллари муракааб хисобланади.

2. 
   Contonuous Infinitive Active to be ёрдамчи феъли ва асосий феълнинг Present Participle шакли ёрдамида ясалади: to be asking.
   
3. 
   Perfect Infinitive Active to have ёрдамчи феъли ва асосий феълнинг Past Participle шакли ёрдамида ясалади: to have asked.
   
4. 
   Perfect Continuous Infinitive Active to be ёрдамчи феълининг Perfect Infinitive шакли – to have been – ва асосий феълнинг Present Participle шакли ёрдамида ясалади: to have been asking.
   
5. 
   Indefinite Infinitive Passive to be ёрдамчи феъли ва асосий феълнинг Past Participle шакли ёрдамида ясалади: to be asked.
   
6. 
   Perfect Infinitive Passive to be ёрдамчи феълининг Perfect Infinitive шакли – to have been – ва асосий феълнинг Past Participle шакли ёрдамида ясалади: to have been asked.
   
7. 
   Not инкор юкламаси инфинитивдан олдин қўйилади: not to ask, not to be asked ва хоказо.
   

ИНФИНИТИВ АНИҚ (ACTIVE INFINITIVE) ВА МАЖХУЛ НИСБАТ (PASSIVE INFINITIVE) ШАКЛЛАРИДА


§ 163. Инфинитив муайян бир шахс ёки предметга тегишли бўлмаган иш-харакатни ифодалаши мумкин:
To drive a car in a big city is very difficult.
Катта шахарда машина хайдаш жуда қийин.
Лекин, кўп холатларда инфинитив томонидан ифодаланган иш-харакат муайян шахс ёки предметга тегишли бўлади:
I intended to go there. Мен у ерга бормоқчи эдим.
(Инфинитив томонидан ифодаланган to go иш-харакати эгага, яъни I га тегишли.)
Ask him to come early. Ундан эрта келишини сўранг.
(Инфинитив томонидан ифодаланган to come иш-харакати тўлдирувчига, яъни him га тегишли.)
Инфинитив томонидан ифодаланган иш-харакат ўзи тегишли бўлган ш а х с ё к и п р е д м е т т о м о н и д а н б а ж а р и л с а, у холда инфинитив Active шаклида ишлатилади: