М о р ф о л о г и я сўз туркумлари

КЕСИМНИНГ ЭГА БИЛАН МОСЛАШУВИ

§ 22. Кесим эга билан ш а х с ва с о н д а мослашади:

The book is on the table. Китоб столда.
The books are on the table.
I am invited to the party. Мен кечага таклиф қилинганман.
They are invited to the party. Улар кечага таклиф қилинганлар.
He goes to the Institute every morning. У хар куни эрталаб институтга боради.
They go to the Institute every morning. Улар хар куни эрталаб институтга борадилар.
§ 23. Агар гапда and боғловчиси билан боғланган иккита эга бўлса, у холда кесим к ў п л и к д а ишлатилади:
The telegram and the letter have been sent off. Телеграмма ва хат жўнатиб юборилган.
Peter and Mary were here. Петр ва Мария шу ерда эдилар.
§ 24. There is (are) оборотидан сўнг икки ёки бир нечта эга келса, кесим одатда уларнинг б и р и н ч и с и билан мослашади:
There is a lamp, an inkpot and some pencils on the table. Столда лампа, сиёхдон ва бир нечта қалам бор.
There were two girls and a boy in the room. Хонада иккита қиз бола ва бир ўғил бола бор эди.
Агар кўпликдаги отдан олдин a lot of турса, у холда феъл к ў п л и к д а ишлатилади:
There are a lot of books on the table. Столда кўп китоблар бор.
§ 25. Иккита эга with билан, as well as сингари, каби воситасида боғланган бўлса, кесим уларнинг б и р и н ч и с и билан мослашади:
A woman with a baby in her arms was standing at the gate. Аёл қўлида чақалоғи билан дарвоза олдида турган эди (Қўлида чақалоғи бор аёл дарвоза олдида турган эди).
The girl as well as the boys has learned to drive a car. Қиз йигитлар каби машина хайдашни ўрганди.
§ 26. Иккита эга either … or ёки ... ёки, neither … nor на ... на боғловчилари воситасида боғланган бўлса, кесим уларнинг о х и р г и с и билан мослашади:
Either you or he has done it. Буни ёки сиз, ёки у қилган.
Neither he nor you have translated the sentence correctly. На у, на сиз гапни тўғри таржима қилдингиз.
§ 27. Агар эга ж а м л о в ч и от (crew, family, committee, government, board, team ва хоказо) хисобланса ва ушбу от б и р б у т у н эканлиги назарда тутилса, феъл б и р л и к д а қўлланилади. Гурухнинг а л о х и д а аъзолари назарда тутилганида эса, кесим к ў п л и к д а ишлатилади:
The crew consists of twenty men. Команда йигирма кишидан иборат.
The crew were standing on deck. Команда палубада турган эди (яъни, команда аъзолари палубада турган эди).
My brother’s family is large. Акамнинг оиласи катта.
The family were sitting round the table. Оила стол атрофида ўтирган эди.
A committee was formed to work out a new plan. Янги режа ишлаб чиқиш учун комиссия тузилди.
The committee are of the opinion that the plan can be carried out in two months. Комиссия режа икки ойда бажарилиши мумкин деган фикрда.
§ 28. Агар эга вазифасини қуйидаги олмошлардан бири бажарса, у холда феъл б и р л и к д а қўлланилади: each, every, everyone, everybody, everything, no one, nobody, somebody, someone, either, neither: