M. A1imardonov Toshkent Davlat iqtisodiyot universiteti “Moliya va soliqlar kafedrasi professori, I f. d B. Hamdamov

SO'Z BOSHI.

Har bir davlat o'z funktsiyalarini muvaffaqiyatli bajarishi uchun, shuningdek, rivojlanishning har bir bosqichida dolzarb bo'lgan strategic maqsadlarni amalga oshirishi uchun mamlakatda yaratilgan moliyaviy resurslarning ma'1um bir qismini o'z qo’lida to’plamog'i ob'ektiv zaruriyatdir. Aynan shu zaruriyat davlat budjetining yuzaga kelishini va uni amalga oshirishni taqozo etadi.
Davlatimiz mustaqillikka erishgan dastlabki kunlardan boshlab ijtimoiy yo‘na1tiri1gan bozor iqtisodiyoti sari islohotlar bosqichma-bosqich amalga oshirib kelinmoqda. Bozor iqtisodiyoti sharoitida davlat budjetining o‘rni va roli juda muhimdir. Chunki, davlat daromadlar va xarajatlarni tartibga solishda, aholi turmush darajasini oshirishda, ishlab chiqarishni rag‘batlantirishda bevosita budjet tizimiga tayanadi. Bugungi kunda mamlakatimiz budjet tizimida amalga oshirilayotgan islohotlarni amalga oshirilishi borasida budjet tizimining muhim bo’g’inlari, va ushbu bo'gin1ar daromadlari va xarajatlarini tushuna oladigan, budjet tizimini barqarorligini ta'min1ashga o'zining munosib hissasini qo’sha oladigan yuqori malakali kadrlar tayyorlash ko'p jihatdan o’quv-uslubiy bazani shakllantirishga qaratilishi ushbu darslik yaratilishiga asos bo’ldi.
Ushbu qo'1lanmaning maqsadi o'quvchilarga budjet haqidagi yaxlit bilimlar tizimini shakllantirish, barcha budjet tizimi bo’g’inlari va ularning aloqadorligi, budjet munosabatlarining namoyon bo'lish shakllari va moliyaviy dastaklarning amal qilish xususiyatlarini ochib berishdan iborat. Ushbu darslikning farqli xususiyati shundaki, bugungi kunda mamlakatimiz budjet tizimida amalga oshirilayotgan islohotlar jumladan budjet kodeksini qabul qilinishi va xorij tajribasini o’rgan holda, uni tatbiq etish asosida yaratildi.
Mazkur darslik olti bobdan iborat. Unda Budjet tizimi va uning me'yoriy- huquqiy asoslari, Budjet tasnifi, Budjet tizimi budjetlari, davlat maqsadli jamg'armalari va budjet tashkilotlarini budjetdan tashqari jamg'armalari, Budjet jarayonini tashkil etish asoslari va Budjet tizimi Budjetlarini ijro etish tartibi mavzulari shuningdek mavzuga aloqador nazorat savollari, glosariy aks ettirilgan.
Darslikni yozishda budjet tizimini tashkil etishga oid amaldagi me'yoriy- huquqiy xujjatlar, xorij adabiyoti, maxsus adabiyotlar, ilmiy maqolalar va boshqa tegishli manbaalardan keng foydalanildi. Darslikni mazmun va shakl jihatidan
yanada yaxshilash maqsadida bildiriladigan barcha fikr-mulohazalar va takliflar uchun oldindan minnatdorchilik bildiramiz.