М а р к е т и н г асосий маркетинг тушунчалари ва замонавий сўзларининг қисқача изоҳли луғати

Хусусий маркалар (private lables) – бу фақат, аниқ магазин (магазин шаҳобчалари) орқали таклиф этиладиган товарлардир.
Хулқ-атвор бозори сегментацияси (behavioral market segmentation) – бозорни харидор-ларнинг ўзларини бозорда тутишига (хулқ-атворига) қараб, аниқ истеъмолчилар гуруҳига бўлиш тушунилади. Улар харидорларнинг қуйидаги тавсифномаларига қараб аниқланади: билим даражаси, муносабати, ҳолати, маҳсулотни ишлатиш характери, маҳсулотга нисбатан реакцияси, тез-тез истеъмол қилиниши ҳамда харидор-нинг сотиб олишга тайёрлиги.
Ч
Чакана савдогар – чакана савдо ходими (retailer) – бу улгуржи савдогардан фарқли, асосий фаолият тури охирги харидорларга товарларни сотиш ҳисобланган юридик ёки жисмоний шахслардир.
Чек-стор (check store) – бу чакана савдо дўконлари ёки шаҳобчаларини текширишдир. Маркетингда бу тушунча орқали фирманинг ва унинг асосий рақобатчилари томонидан чакана савдо шаҳобчалари орқали бир ҳил вақт оралиғида товарларни сотиш бўйича ахборотларни йиғиш ва таҳлил қилишнинг иш тартиби тушунилади. Чек-стор услуби ёрдамида олинган маълумотлар фирма товари (хизмати)ни реал рақобатбардошлигини ва ушбу маҳсулотни бозор улушини баҳолашга ёрдам беради.
Четлаб ўтиш ҳужуми (bypass attack) – бу тўғридан-тўғри бўлмаган ҳужум тури бўлиб, кўпинча қуйидаги йўналишлардан бирида амалга оширилади, ушбу корхона учун мутлақо янги бўлган маҳсулот турини ишлаб чиқаришни ўзлаштириш, янги географик бозорларни ўзлаштириш, технологияда янги босқични ўзлаштириш; бозор даъвогари учун дастлаб энг «енгил» бозорларда амалга оширилиб, у ерларда устунликка эришилгандан сўнг рақобатчининг асосий фаолияти соҳаларига ҳужум уюштирилади.
Ш
Шахсий сотувлар (personal selling) – бу савдо корхонаси ходимларининг харидорлар билан товар ёки хизматни тақдим этиш ва сотиш жараёнидаги тўғридан-тўғри шахсий алоқаларидир. Шахсий сотувлар ўз ичига қуйидагиларни олади: товар ёки хизматни намойиш этиш, улар ҳақида маслаҳатлар бериш, дастлабки музокарани олиб бориш ва битим(шартнома) тузиш. Шахсий сотувлар маркетинг коммуникациясининг муҳим элементи ҳисобланади ва у орқали бевосита харидорларнинг ўзларидан, товар ёки хизматларни силжитиш услублари бўйича зарур ахборот тўпланади. Шахсий сотувларни корхонанинг маркетинг хизмати тиркибидаги агентлар, вакиллар, коммивояжерлар ва бошқа мутахассислар амалга оширадилар.