M. A. Azizov umumiy gigiyena va ekologiya tibbiyot kollejlari uchun o‘quv qo‘llanma To‘rtinchi nashri

1-jadvalda patogen mikroblarning tuproqda yashash muddati keltiriladi.
Yaxshi obodonlashtirilmagan yoki tozalash ishlari ko‘ngil- dagidek tashkil etilmagan aholi yashaydigan joylarda tuproq organik moddalar chirishi natijasida atmosfera havosini iflos qiladigan sassiq hidli gazlar hosil bo‘ladi.
Organik moddalarga boy bo‘lgan tuproq patogen mikroor­ganizmlar uchun ozuqa muhiti hisoblanadi. Tuproqning patogen mikroflorasi yer yuzasi va yerosti suvlari, kemiruvchilar va tuproqdan ko‘tarilgan chang orqali tarqalishi mumkin.
Fan-texnika taraqqiyoti, kimyo va atom energetikasi rivojla- nishi tufayli tuproqning zararli, kimyoviy va radioaktiv mod- dalar bilan ifloslanish darajasi tobora ortib bormoqda. Qishloq xo‘jaligida pestitsidlar bilan, asosan, tuproq ifloslanadi. Turg‘un

Kasallik qo‘zg‘atuvchi	O‘rtacha muddat (hafta)	Maksimal muddat (oy)
Tif-paratifoz guruhi Dizenteriya guruhi Vabo vibrioni Brutsellyoz tayoqchasi Tulyaremiya tayoqchasi Toun tayoqchasi Sil mikrobakteriyalari Viruslar: polimiyelit koksaki	2-3 1,5-5 1-2 0,5-3 1-2 0,5 ga yaqin 13 dan ortiq	12 tadan ortiq 9 ga yaqin 4 gacha 2 gacha 2,5gacha 1 gacha 7 gacha