L. S. Karieva makroiqtisodiyot

G c = s , 
bu yerda
 
G - YAIMning haqiqiy qo‛shimcha o‛sish sur’ati; Δ Y/ Y;
c- ishlab chiqarishning kapital talabchanligi koeffitsenti, I / Δ Y ;
s– Milliy daromaddagi jamg‛arish hajmi yoki jamg‛arishga o‛rtacha moyillik, 
S/Y; 
Tadbirkorlar dinamik muvozanat ta’minlangan o‛sish sur’ati bo‛lgan 
kafolatlangan (prognoz qilingan) o‛sish sur’atiga asoslanib o‛z investitsiya 
rejalarini tuzadilar. Kafolatlangan o‛sish sur’ati jamg‛arishga o‛rtacha moyillik 
darajasini akseleratorga nisbati sifatida aniqlanadi:
Gw = s / cr , 
bu yerda: Gw – kafolatlangan o‛sish sur’ati
cr – talab etiladigan kapitaltalabchanlik koeffitsenti (o‛tgan yillardagi 
shakllangan darajasi);
Bu ko‛rsatkichlar doimiy bo‛lganligi sababli kafolatlangan o‛sish sur’atlari 
ham doimiy bo‛ladi.

---

157 
Agar haqiqiy o‛sish sur’ati kafolatlangan o‛sish sur’atiga mos kelsa 
iqtisodiyotda barqaror uzluksiz o‛sish ta’minlanadi. Amaliyotda bunga doimo 
erishib bo‛lmasligi tufayli qisqa muddatli davriy tebranishlar ro‛y beradi.
Xarrod modelida resurslardan to‛liq foydalangan sharoitda ta’minlanishi 
mumkin bo‛lgan maksimal o‛sish sur’ati tabiiy o‛sish sur’ati deb nomlandi.
Gn cr = yoki ≠ s .
Iqtisodiyotning barqaror dinamik muvozanati to‛liq bandlilik sharoitida 
kafolatlangan va tabiiy o‛sish sur’atlari o‛zaro teng bo‛lganda ta’minlanadi.Ammo 
bunday tenglikka davlatning faol aralashuvi orqaligina erishiladi.
 
Iqtisodiy o‛sishning neoklassik modellari
(yoki iqtisodchilarning matematiklar 
bilan birlashishi). Harrod modelining beqarorligi, uning ishsizlik va inflyatsiya 
bilan muvozanatning mosligi neoklassik pozitsiyalar tomonidan keskin tanqidga 
uchradi. 
Balansli 
talab 
muhitida 
neoklassik 
modellar 
kapital 
nisbati 
o‛zgaruvchanligini keltirib chiqardi. Kapital ishlab chiqarish nisbati 
moslashuvchan bo‛ladi, chunki neoklassik modellar bir emas, balki ikkita omildan 
foydalanadi va o‛zaro almashinuvini qabul qiladi, bu esa o‛zgarishsiz texnologiya 
bilan ham ishlab chiqarish hajmini oshirishga imkon beradi, chunki ularning turli 
xil kombinatsiyalaridan foydalanish mumkin. 
Neoklassik modellarning analitik vositalari orasida asosiy o‛rin ishlab chiqarish 
funktsiyasiga tegishli (mualliflar amerikaliklar P. Duglas va X. Kobblar). Ular 
asosiy fondlarning o‛sishi, ishlagan soatlari va ishlab chiqarish hajmini o‛rganib 
chiqdilar. Izlanishlari natijasida ular quyidagi formulani taklif qilishdi: