L. S. Karieva makroiqtisodiyot

Sg = (T - TR - N) – G.
Agar 
davlat 
jamg‛armalari 
nolga 
teng 
bo‛lsa, 
davlat 
byudjeti 
muvozanatlashgan, jamg‛arishning manfiy miqdori byudjet taqchilligini (BT) 
bildiradi:
BT = - Sg,
bu yerda: BT – byudjet taqchilligi miqdori.
Boshqa mamlakatlarning jamg‛armalari tashqi dunyoning bizning importimiz 
hisobiga olgan daromadlaridan ularning bizning eksportimizga sarflangan 
harajatlarini ayirib topiladi.
Sx q=M – X 
yoki 
Sx = -Xn.
Agar mamlakat eksportiga nisbatan ko‛proq import qilsa, unda daromadlarning 
bir qismi xorijda qoladi va keyinchalik undan xorijiy sheriklar tomonidan 
mamlakatimizda ko‛chmas mulk va moliyaviy aktiv sotib olishda foydalaniladi.
Har qanday holatda ham barcha turdagi jamg‛armalarning umumiy yig‛indisi 
investitsiyalarga teng bo‛ladi:
Sp = Sd + Sx = (U + TR + N –T ) -C + ( T – TR – N )) - G + (-Xn), 
yoki
Sp + Sd + Sx = U - C - G – Xn,
S = C + I + G - Xn - C - G – Xn,
S = I.
Demak, iqtisodiyotdagi investitsiya xarajatlari nafaqat ichki jamg‛armalar 
hisobiga, balki tashqi dunyo jamg‛armalari hisobiga ham amalga oshirilishi 
mumkin. Mamlakatda investorlarga kafolatlangan yuqori foyda olishi uchun 
yaratilgan shart-sharoitlar xorijiy investorlar oqimining o‛sishiga olib keluvchi 
muhim shartlardan biridir.
Keynschilar fikriga ko‛ra, 
S=I 
ayniyatga bozor mexanizmlari vositasida 
tasodifan erishiladi, xolos. Chunki investorlar va jamg‛aruvchilarnnig rejalari 
o‛zaro mos kelavermaydi. Shu tufayli davlat to‛g‛ri iqtisodiy siyosat yurgizib 
makroiqtisodiy barqarorlikni ta’minlashi shart. amlakatdagi jamg‛armalar 

---

36 
miqdoriga bog‛liq bo‛ladi. Bu ikki ko‛rsatkich o‛rtasidagi tenglikka erishish 
makroiqtisodiy barqarorlikka erishishning muhim shartidir.