Компьютер графикаси

Nazorat savollari:

1. 
   Yorug‘likning diffuzion qaytishini tavsiflang?
   
2. 
   Diffuzion qaytishning koeffisienti deganda nima tushuniladi?
   
3. 
   Yorug‘likning intensivligi nima?
   
4. 
   Yorug‘lik manbasi deganda nimani tushunasiz?
   
5. 
   Simmetrik aks qanday vaziyatda hosil bo’ladi?
   
6. 
   Fong modelini tushuntirish?
   
7. 
   Guro va Fong usullarini tavsiflang?
   
8. 
   Qirralarda va uchlarda normallarni aniqlash usullari.
   

Tayanch iboralar: Bo‘yash, diffuzion qaytish, yorug‘lik manbasi, manbaning intensivligi, diffuzion koeffisient, simmetrik aks.

2.8. Nurning yo‘nalishini kuzatish usullari (trace - kuzatish)

Real tasvirlarni ko‘rishda nurni yo‘nalishini kuzatish usullari, uning qaytish (aks etish) va sinish effektlarini hisobga olgan holda keng qo‘llaniladi.

Bunda yorug‘lik manbasidan to‘g‘ri chiziqli trayektoriya bo‘yicha biror bir obyektga tushadi. Obyektga tushgan yorug‘lik nuri sinib obyektning ichiga o’tishi yoki qaytishi mumkin. Obyektdan qaytgan nur yana to‘g‘ri chiziqli tarqalib keyingi obyektga tegishi mumkin va hokazo. Oxirida nurlarning bir qismi nazoratchi ko‘ziga tushib unda tasvirni hosil qiladi. Agar nazoratchi ko‘zi oldida tasvir tekisligini joylashtirsak uni kesib o‘tgan nurlar unda tasvirini paydo qiladi. Yuqorida aytib o‘tilgan jarayon nurlarni to‘g‘ri yo‘nalishini kuzatish deyiladi. Bu holda yorug‘lik manbasidan tarqalgan ko‘pgina nurlar obyektlarga tushmasligi yoki nazoratchi ko‘ziga etib kelmasligi mumkin.
Shuning uchun kompyuter grafikasida faqat foydali nurlar, ya’ni nazoratchi ko‘ziga tushuvchi nurlarni hisobga olish tavsiya qilinadi. Va shu sababli nurlarni yo‘nalishini kuzatish teskari bajariladi, ya’ni yorug‘lik manbasidan emas nazoratchi ko‘zidan boshlab biror bir obyektning nur bilan kesilish nuqtasiga qadar.
Yuqorida aytib o‘tilgan jarayon nurning yo‘nalishini teskari kuzatish yoki shunchaki nurning yo‘nalishini kuzatish deyladi. Aynan shu usulni quyida ko‘ramiz:
Nurni yo‘nalishini kuzatish usulida obyektning ixtiyoriy nuqtasining yorug‘ligini va berilgan yo‘nalishda undan qaytuvchi yorug‘lik energiyasi qismini aniqlash masalasi ko‘riladi. Bu energiya ikki qismdan tashkil topadi – bevosita (dastlabki) yorug‘lik, ya’ni yorug‘lik manbasidan bevosita olinuvchi energiya va ikkinchi yorug‘lik, ya’ni boshqa obyektlardan keluvchi energiya. Bu bo‘lish nisbiy.
Ma’lumki, bevosita yorug‘lik tasvirga katta hissa qo‘shadi.