Кириш (фалсафа доктори (PhD) диссертaцияси аннотaцияси) Диссертaция мавзусининг долзарблиги ва зарурати

2-жадвал

Ўқитувчи профессиограммаси

Рағбатлантирувчи қисм	Жараёнли қисм	Амалий қисм
Табиатан педагогга хос фазилатларга эга бўлиш. Педагогнинг вазифаларини тўлиқ англаб етиш.	Ҳар қандай машаққатли вазият, ҳолатда ҳам тўсиқларни енгиб, педагоглик ғояларига содиқ бўлиб қолишга интилиш.	Узоқ вақт давомида доимий равишда педагог бўлиб фаолият кўрсатиш.
Педагогик маҳоратга эга бўлиш	Ўзининг кимё ўқув предмети ва мазкур фан соҳасини билиш. Илғор педагогик тажрибага эришиш тўғрисидаги билимлар.	Кимёвий билимларни ўқувчиларга етказиб бериш
Педагогик фаолиятни амалга ошириш	Таълимий, тарбиявий ва ривожлантирувчи педагогик вазифаларни белгилай олиш, педагогик вазиятлардан келиб чиққан ҳолда силлиққина мослаштириб бориш.	Ўқувчиларда ўқув-меҳнат фаолиятининг ижтимоий аҳамиятга эга бўлган мотивларни ҳамда меҳнат қилишга ўргатиш, меҳнатнинг инсон турмуш тарзига ижобий муносабатни шакллантириш
Педагогик мулоқотни амалга ошириш учун қулай психологик иқлимни	Таълим-тарбия жараёнини узвий боғлиқ равишда ташкил этиш.	Ўқувчиларда ўқув- тарбия жараёнида ўзаро ҳамкорлик, ҳурмат қилиш билан боғлиқ

яратиш..		шахсий фазилатларни, мулоқот маданиятини шакллантириш.
Индивидуал, ривожлантирувчи, ўргатувчи рақамли таълим ресурсларини яратиш ва такомиллаштириш.	Ўқувчилар учун индивидуал дастурларни яратиш хусусиятларини билиш	Ўқувчилар учун индивидуал дастурларни амалга ошириш
Ўз устида ишлаб, касбий маҳоратни ошириб бориш.	Шахсга нисбатан педагогик касбнинг талабларини билиш. Педагог шахсининг ривожланиш йўллари ҳамда шахсий касбий мустақил ривожланиш режаси турлари тўғрисидаги билимларга эга бўлиш	Доимий босқичма-босқич касбий жиҳатдан ўсиш режаларини белгилаб олиш ва амалга ошириш
Педагогик креативликни амалга ошириш, таълим ва тарбиянинг синовдан ўтган инновацион усуллардан фойдаланиш.	Педагогнинг касбий фаолияти креативлигига нисбатан жамиятнинг эҳтиёжлари тўғрисида билиб бориш.	Креатив ёндашувларни рағбатлантирувчи машғулот-лар ва тренингларда ишти-рок этиш. Ўқувчиларни ўқув- меҳнат фаолиятининг барча турларига жалб этиш
Машғулот мақсадларини умумий педагогик мақсад- ларга мувофиқ равишда белгилаш.	Касбий тайёргарлик тизимини шакллантириш ва ривожлан- тиришни назарда тутувчи ўқув материалини танлаш	Ўқувчиларда фанга оид билим ва кўникмалар негизини шакллантириш.
Педагогик тадқиқотларни амалга ошириш.	Педагогнинг касбий фаоли- ятига нисбатан тадқиқий ёндашишнинг ўрни ва аҳамияти тўғрисидаги билимлар	Турли хил шароитларда таълим ва тарбиянинг турли-ча метод, шакл ва воситалардан фойдаланиш жараёнида ўзининг

• педагогик меҳнати натижаларини ўрганиш.
• Шундай қилиб, бўлажак кимё ўқитувчисининг касбий фаолияти тавсифи ва профессиограммаси ̶ фаолиятнинг педагогик лойиҳаси сифатида бутун яхлитликда ва мутахассиснинг касбий функциялари йиғиндиси асосида тақдим этилган ҳамда талабаларнинг педагогик тайёргарлиги мақсадларини тўла акс эттиради.
• Бўлажак кимё ўқитувчиларни касбий фаолиятга тайёрлаш жараёнида педагог фаолиятининг барча турларини ўрганиб, уларни ривожлантириб бориши натижасида талабаларнинг касбий онги, тафаккури ривожлантирилади ва бу тафаккур бўлажак ўқитувчининг (педагогнинг) касбий фаолияти тизимининг муҳим бўғинига айланади.
• Педагогик тафаккур деганда ўқитувчининг ўзига хос ақлий ва амалий фаолияти тушунилади. Ва у унга таълим ва тарбия жараёнида этик кўрсатмалар, илмий билимлар, педагогик технологиялар, шахсий сифатлардан самарали фойдаланиш имкониятини беради. Бўлажак кимё ўқитувчисининг касбий тафаккурига нисбатан қаратилган мазкур нигоҳ уни шакллантиришга доир қуйидаги вазифаларни ажратиш имконини беради (3-жадвал):
• 3-жадвал

• Бўлажак кимё ўқитувчисининг фаолият таркиби асосида касбий тафаккурни шакллантиришга ҳаракат қиламиз. Диссертация тадқиқотимиз юзасидан амалга оширилган адабиётлар таҳлили, тажриба ва кузатишлар шуни кўрсатдики, касбий тафаккур таркиби қуйидагиларни ўз ичига олади (5-расм):

• ,

•