Kirish : Assosiy qism: O`lchоvli funksiyalar

Shoyi gazlamalar ishlab chiqarishda tabiiy tolalardan tashqari kimyoviy tola, iplar va ulaming aralash xillari qo'shilib ishlatiladi. Bu esa korxonalarda ishlab chiqariladigan mahsulotning xilma-xilligini oshiradi.

Shoyi gazlamalami tasniflashda ayni xom ashyo turi asosiy omil bo'lib, shunga ko'ra hamma shoyi gazlamalar 7 ta sinfga bo'linadi. Sinflar esa kichik sinfchalarga bo'linadi.

Shoyi gazlama artikulining birinchi raqami sinf nomerini, ya'ni tola tarkibini, artikulning ikkinchi raqami kichik sinf nomerini, ya'ni gazlamaning tuzilishi va nimaga ishlatilishini ko'rsatadi. Demak, sof ipakdan to'qilgan barcha gazlamalar artikulning birinchi raqami — 1, boshqa tolalar qo'shilgan ipakdan to'qilgan gazlamalar — 2, sun'iy iplardan to'qilgani — 3, boshqa tolalar qo'shilgan sun'iy iplardan to'qilgan gazla­malar — 5, boshqa tolalar qo'shilgan sintetik iplardan to'qil­gan gazlamalar — 6, va h.k. raqamlar bilan belgilanadi. Krep gazlamalar artikulining ikkinchi raqami — 1, silliq gazlamalar (polotno, sarja, atlas va mayda naqshli o'rilishida to'qilgan gazlamalar) — 2, jakkard (yirik naqshli to'qima- lar) — 3 va h.k. Uchinchi va keyingi raqamlari o'zgarishi mumkin.

Shoyi gazlamalar assortimenti doimo o'zgarib turadi:

• 
  o'rilishni murakkablashtirish hisobiga (murakkab to'qi- malar va yirik naqshli o'rilishlarni keng qo'llash hisobiga);
  
• 
  elastik, hajmdor va profillangan kimyoviy iplar qo'llash hisobiga (bu iplar mustaqil va tabiiy hamda sun'iy ipak bilan qo'shib ishlatilishi mumkin);
  
• 
  shoyi gazlamalarni pardozlashning turli usullarini (gof- re, ishqorlash, bosib naqsh tushirish, termik ishlov berish usullarini) qo'llash hisobiga kengaytiriladi.
  

Keltirilgan tasnifdan ko'rinib turibdiki, har bir sinfning deyarli hamma kichik sinflarida krep, silliq va jakkard kichik sinflari mavjud.

Krep — fransuzcha so'z bo'lib, donodor degan ma'noni anglatadi. Ya'ni bu gazlamalarning o'ziga xos xususiyatiga ko'ra gazlama sirtida mayda donodor ko'rinishdagi jilo hosil bo'ladi.