Кимё, биологик кимё ва молекуляр биология фанидан

TARKIBIDA BENZOL XALKASI TUTUVCHI DORIVOR MODDALAR

O H

NH₂

1. A minofenol va uning xosilalari

p – aminofenol zaxarli modda bulib, uning xosilalari dorivor moddalardir. Tibbiyotda uning xosilasi paratsetamol ogrik koldiruvchi va istima tushuruvchi vosita sifatida ishlatiladi.

F
enatsetin xam ogrik koldiruvchi modda sifatida kullaniladi.

1. 
   p-Aminobenzoy kislotasi va uning xosilalari.
   

p
– aminobenzoy kislotasi (PABK) fomil kislota sintezida ishtirok etadi va mikroorganizmlarini fomil kislota formulasi kuydagicha:

pteridin p-aminobenzoy glutamin kislota koldigi
fragmenti kislota koldigi
Fomil kislota nuklein kislotalari va oksillar metabolizmida katta axamiyatga ega. U organizmda sintezlanmaydi va unga bulgan extiyoj ozuka maxsulotlari xisobiga koplanadi.
A
romatik aminokislota efirlari, anesteziyalash xususiyatni namoyon kiladi. Bu xususiyatlar anestezin va novokainda namoyon buladi.
Anestezin gidroxlorid Novokain gidroxlorid
Ularni ogrik koldirish xususiyati ogrik sezuvchi retseptorlarni blokada kila olish tabiati bilan tushuntiriladi. Bunday ta’sirlashuv mexanizmini kuydagicha kursatish mumkin.


6. Sulfanil kislota va uning xosilalari.

S
ulfanil kislotasi bipolyar molekuladir:

Sulfanil kislota amidi antibakterial tabiatiga ega bulgan eng birinchi modda bulib xisoblanadi va streptotsid nomi bilan ma’lumdir.

Sulьfanilamid guruxiga tegishli bulgan moddalar uz tarkibida albatta

O O
sulfamid guruxini S – NH₂ yoki almashingan sulfamid guruxini - S - NH - R
O O
tutishi shart.
Almashingan sulьfanilamidlar uzlarida turli geterotsikllar saklaydilar:
N
1 . Pirimidin geterotsikli saklovchi sulьfanilamidlar

N



sulьfadimetoksin
N
2 . Pirimidin geterotsikli saklovchi sulьfanilamidlar
N

sulьfaniridazin
3
. Tiodiazol geterotsiklikni saklovchi sulьfanilamidlar
etazol
4. Tiazol geterotsiklini saklovchi sulьfanilamidlar



norsulьfazol