Кимё, биологик кимё ва молекуляр биология фанидан

Oksi (gidroski) va aminokislotalar

Tarkibida bir vaktda oksi (gidroksi) va karboksil guruxi saklangan moddalar oksi (gidroksi) kislotalar deyiladi, amino – va karboksil guruxi saklagan moddalar aminokislotalar deyiladi.
Masalan: HO-H₂C-COOH H₂N-CH₂-COOH
2 -gidroksietan kislota 2-aminoetan kislota
 (glikol kislota) (glitsin)
CH₃-CH-COOH (-alanin) H₂N-CH₂-CH₂-COOH
  
NH₂ 3-aminopropan kislota
α yoki 2- gidroksipropan kislota - alanin
(sut kislota)
Oksikislotalarni ximiyaviy xossalari ularni tarkibidagi funktsional guruxlarni tabiati bilan belgilanadi:
1 . O [O] O O [O] O O
C H₂ – C –H₂O C – C C – C
OH OH H OH OH OH

Glinol k-ta glioksal k-ta shavel k-ta

2 . O O O O

CH₂ – C + CH₃ – C CH₃ - C – O – CH₂ – C
ON ON Cl HCl OH
Atsetosirka kislota

3. 
   O O
   

C H₂ - C + NaBr -H₂O CH₂ – C bromsirka kislota
OH OH Br OH

4. 
   O O
   

C H₂ – C + CH₃OH -H₂O CH₂ – C glikol kislota
OH OH OH OCH₃ metil efiri

5. 
   O O _t O
   

C H₂ – C + NH₃ CH₂ – C ^H₂^O CH₂ – C
OH OH OH ONH₄ OH NH₂
glikol kislotasi glikol kislotasi
ammoniyli tuzi amidi

Oksi va aminokilotalarni katori va uziga xos reaktsiyalari ulardagi - OH va – NH₂ guruxlarini uglevodorod zanjirida tutgan urniga boglik buladi.