Касб-ҳунар таълими маркази касб-ҳунар таълими тизимини инновацион ривожлантириш, педагог кадрларнинг малакасини ошириш ва уларни қайта тайёрлаш институти

Kрейцмейсел зубилодан ўзининг камбар эни билан фарқланади. У билан заготовкада шпонка ариқчалари ҳосил қилинади, кенг тахта сиртларидан қатламлар кесилади. Крейцмеселлар зубило тайёрланадиган материаллардан ясалади. Ҳар икки асбобнинг ўткирлик бурчаклари ва зарба олувчи ишчи қисмларининг мустаҳкамлиги бир хилдир.

КЕСИШ ЖАРАЁНИ

Металларни кесиш учун мустаҳкам ва оғир гиралардан фойдаланилади. Чилангарликдаги кесиш ишларида бурилувчи ва бурилмайдиган параллел жағли, мураккаб темирчилик ишларида эса махсус курсига ўрнатилган стол гираларидан фойдаланилади.
Зубилони ушлаш. Чап қўлнинг учта бармоғи билан зубилонинг ўртасидан, кўрсаткич бармоқ билан каллак орасидаги оралиқ 15— 20 мм бўлган ҳолатда қаттиқ қисмай ушлаш керак. Зарба ўнг қўл билан берилади. Бунда чап қўл билан ҳар бир зарбадан кейин кесувчи асбобни керакли жойга тўғрилаб туриш керак.
Болғани ушлаш. Болға дастасидан ўнг қўлнинг тўртта бармоғи билан кафтга қисганда, бош бармоқ кўрсаткич бармоқни ёпиб туриши керак. Бармоклар болғани кўтаришда ҳам зарб беришда ҳам бир хил ҳолатда қолиши зарур.
Болға билан зарба бериш. Ишнинг сифати ва сермаҳсуллиги силкиниш суръати ва болғанинг зарбасига боғлиқ. Зарбани бармоқ, билак ёки елка билан бериш мумкин.

Кесиш усуллари

Зубило билан ишлашнинг асосий қоидаларини билиш учун кўпроқ машқ қилиш керак.
Металлни кесишда зубилони заготовка сиртига 90° бурчак остида йўналтириб, елка усулидаги зарба берилади. 2 мм. ли листли материаллар бир зарбадаёқ қирқилади. Шунинг учун ҳам листлар остига юмшоқ пўлатдан таглик қўйилади. Бир зарбада 2 мм. дан қалин бўлган листнинг тахминан ярим қалинлиги кесилиши мумкин. Бундай ҳолда, унинг тескари томонидан зубило билан кесиб, сўнгра эгиб синдирилади.

Кесишни механизациялаш

Фан-техника тараққиёти туфайли чилангарлик ишларининг механизациялаштирилиши натижасида кейинги пайтларда машаққатли қўл меҳнатининг улуши камайиб бормоқда. Айниқса, металл кесиш, рандалаш дастгоҳлари, абразив асбоблар, қўл механизация воситалари чилангарларнинг оғирини енгил қилибгина қолмай, балки иш сифатини оширишга ёрдам бераётир.