“Kasb-hunar ta’limi” jurnaliga 2020 yil uchun obuna davom etmoqda

Foydalanilgan adabiyotlar:
1. O‘zbekiston Respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligining axborotnomasi. Toshkent, 2013 
yil, -88 bet.
2. O‘zbekiston Respublikasining umumta’lim maktabi to‘g‘risida Nizom. Vazirlar Mahkamasining 
1995 yil 21 noyabrdagi 440-son qaroriga 1-ilova.
3. Oliy va o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi tizimi uchun o‘quv adabiyotlarining yangi avlodini yaratish 
konsepsiyasi. Vazirlikning 2013 yil 2 avgustdagi 278- sonli buyrug‘iga 1-ilova 
4. 
O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi. –T.:O‘zbekiston, 2014. -76 b.
5. O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2016 y., 37-son, 426-modda.
6. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Oliy malakali ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlarni 
tayyorlash va attestatsiyadan o‘tkazish tizimini yanada takomillashtirish to‘g‘risida”gi Farmoni 
(2012 yil 24 iyul, PF-4456-sonli)
ПЕДАГОГИКА
qilinadi. O‘quvchilarning oilaviy muhiti ham 
ularning individualligini ta’minlashda muhim 
ahamiyat kasb etadi. Bunday demokratik 
muhitni vujudga keltirish maktabdan tashqari­
da o‘quvchini o‘rab turgan ijtimoiy voqelikda 
amalga oshiriladi. Maktab ta’limi tarkibiga 
qo‘shimcha ta’lim komponentlarini kiritish 
imkoniyatlarini izlash ham nihoyatda zarur. 
O‘quvchilar va ota-onalarning buyurt-
ma larini o‘rganish mexanizmlarini vujudga 
keltirish ayniqsa muhim. Maktab sharoitida 
qo‘shimcha ta’lim xizmatini tashkil etishning 
imkoniyatlarini izlash, optimal variantlarini 
aniqlash lozim. 
Qo‘shimcha ta’lim muassasalari bi lan 
oilaning ta’lim-tarbiyaviy ishini muvofiq-
lashtirishning turli shakllarini aniqlash talab 
etilmoqda. O‘quvchiga ko‘proq pedagogik 
yordam ko‘rsatishning shakl va imkoniyatla­
rini aniqlash, uni bosqichma-bosqich ijtimoiy 
ha yot ga yo‘naltirishning didaktik asoslarini 
ishlab chiqishni nazarda tutish lozim.
An’anaviy kasbga yo‘naltirish bilan bir 
qatorda o‘quv yili davomida bir necha kunlik 
turli firma, zavod, fabrika, kichik korxona-
lar 
da, kasb­hunar kollejlari va akademik 
litseylarda amaliyot o‘tkazish lozim.
Bunday amaliyot davrida o‘quvchilar 
litsey va kollej talabalari bilan birgalikda mash­
g‘ulotlarda qatnashadilar. Shu jarayonda ular 
korxonalar va o‘quv yurtlarining ish ham da 
o‘qish jarayoni bilan yaqindan tanishib bora­
dilar, o‘zlari qiziqqan kasb­hunar yoki bilim 
sohasining sirlari bilan yaqindan tanishadilar. 
Alohida o‘quv rejasiga va tanlab olingan 
o‘quvchini jalb etish qanday pedagogik man-
tiqqa ega, degan haqli savol tug‘iladi. Ular 
qiziqqan kurslar bo‘yicha mashg‘ulotlar o‘tka-
ziladi. Bu mashg‘ulotlar o‘quvchilar 11-sinfni 
bitirgandan keyin qaysi o‘quv yurtida o‘qishni 
davom ettirsalar, o‘sha ta’lim jarayonining 
mazmuni asosida amalga oshiriladi. Bunday 
sharoitda o‘quvchilar nazorat ishlarini top-
shirgach, aloqador o‘quv mashg‘ulotlaridan 
ozod qilinadilar. Yuqoridagilardan kelib 
chiq qan holda aytish mumkinki, o‘quvchini 
sama rali, uzluksiz rivojlantirish uchun qulay 
pedagogik imkoniyat yarata oladi.
Xulosa qilib aytadigan bo‘lsak, moder­
ni zatsiyalashgan ta’lim jarayonida shaxsga 
yo‘naltirilgan munosabatlarni kengaytirish 
imkoniyatlari shaxsga yo‘naltirilgan o‘quv­
biluv jarayonini tashkil etish o‘zining umum­
pedagogik, didaktik hamda psixologik xususi­
yatlariga ega bo‘lib, bu xususiyatlarni ochib 
berish natijasida ta’lim jarayonini samarali 
tashkil etish imkoniyati vujudga keladi.

---

39
2019 №4, Kasb-hunar ta’limi