Kadrlar tayyorlash milliy dasturi ni amalga oshirish uzluksiz ta’lim tizimining tuzilmasi va mazmunini zamonaviy fan yutuqlari va ijtimoiy tajribaga tayangan holda tub islohotlarni ko’zda tutadi

2-masala. Oshqovoq o‘simligi orasida har xil shakl beruvchi navlari uchraydi. Amalga oshirilgan maxsus genetik tahlil natijasida yumaloq shaklga ega bo’lgan navlar o’zaro, shu belgi genotipi bo’yicha farq qilishi aniqlandi. Ularning genotiplari Aabb, Aabb, aaBB, aaBb ekanligi ma’lum bo’ldi. Genotipi AAbb va aaBB bo’lgan yumaloq shaklli oshqovoqlar o’zaro chtishtirilganda F1 da 100% AaBb genotipli gardishsimon oshqovoqlar olindi. F1 o’zaro chatishtirilganda F2 da hosil bo’lgan o’simlik mevalarining genotipik va fenotipik nisbatlarini aniqlang. (A_B_-holatda gardishsimon, A_bb, aaB_-Sharsimon, aabb-uzunchoq).
Berilgan: A_B_-holatda gardishsimon, A_bb, aaB_-Sharsimon, aabb-uzunchoq.
Masalaning ishlanishi:
Fenotip: Sharsimon Sharsimon
Genotip:P ♀ AAbb x ♂ aaBB
Gameta: AB ab


F1 Aa Bb=100% Gardishsimon
Fenotip: Gardishsimon gardishsimon
Genotip:P ♀AaBb x ♂ AaBb
Gameta: AB, Ab AB, Ab
F2 aB, ab aB, ab

♀ ♂	AB	Ab	aB	ab
AB	AABB-gardishsimon	AABb -gardishsimon	AaBB- gardishsimon	AaBb-gardishsimon
Ab	AABb-gardishsimon	Aabb-sharsimon	AaBb-gardishsimon	Aabb- sharsimon
aB	AaBB-gardishsimon	AaBb-gardishsimon	aaBB-sharsimon	aaBb- sharsimon
ab	AaBb-gardishsimon	Aabb-sharsimon	aaBb-sharsimon	aabb- uzunchoq

Javob: Fenotipik sinf; 9:6:1 nisbatda 3 ta sinf, Genotipik sinf: 1:2:2:4: 3:1:2:1 nisbatda 8 ta sinfga ajraladi.
Mustaqil ishlash uchun masalalar:
1-masala. Odamlarda karlik har xil xromasomada joylashgan retsessiv genlar-d va e-larga bog’liq. Normal eshitadigan odamlarda bu genlarning D va E si uchraydi. ddEE genotipli kar erkak, DDee genotipli kar ayolga uylangan:
a)ular bolalarining eshitish qobiliyati qanday bo’ladi;
b)agar nikohdan o’tgan ayol va erkak bir xilda kar bo’lsa ulardan kar bolalar tug’ilish ehtimoli qanday.
2-masala. Odamda yaqindan ko’rish dominant belgi bo’lib, turli darajada namoyon bo’ladi. Bu belgi har xil autosomada joylashgan dominant genlarning komplementar ta’siri natijasidir. Genotipda har ikkala dominant genlar uchrasa, yaqindan ko’rishningyuqori darajasi, dominant genlardan faqat bittasi uchrasa, belgi o’rta darajada yuzaga chiqadi.
a)ona yuqori darajada yaqindan ko’radigan, ota esa normal ko’rish qobilyatiga ega bo’lgan oilada ikki farzand tug’ilgan: biri yuqori darajada, ikkinchisi o’rta darajada yaqindan ko’radi. Ota –onalar va avlodlar genotipini aniqlang.
b)ota va ona yuqori darajada yaqindan ko’radigan geterozigota genotipli bo’lsa, ulardan qanday ko’rish qobiliyatiga ega bo’lgan farzandlar tug’iladi?
Nisbatlarini ko’rsating.
c)ona normal ko’rish qobilyatiga ega. Ota yuqori darajada yaqindan ko’radigan geterozigota genotipli, ulardan qanday ko’radigan farzandlar tug’iladi?
3-masala. Gulsimon tojli tovuqlar yong’oqsimon tojli xo’roz bilan chatishtirildi. Birinchi avlodda 3/8 qism yong’oqsimon tojli, 3/8 qismi gulsimon tojli, 1/8 qismi no’xotsimon tojli, 1/8 qismi oddiy tojli parrandalar olindi. Ota –ona va avlodlarning genotipini aniqlang. (Gulsimon toj-A, No’xatsimon –B, Yong’oqsimon –A va B, Bargsimon (oddiy)-a va b genlarga bog’iq).