Jismoniy tayyorgarlik

Quyidagi hollarda talaba me’yorlarni topshirishdan chetlatiladi:
– masofaning biror qismini begona yo‘lkada yugurib o‘tsa va natijada masofa uzunligi qisqarib qolsa, – burilishdan yugurib o‘tilayotganda, yugurish yo‘nalishiga nisbatan chap tomondagi belgilovchi chiziqni bossa yoki undan o‘tsa. Begona yo‘lkaga ochiqdan-ochiq muvozanatni yo‘qotish, yiqilish va h.k. yoki to‘g‘ri yo‘ldan yugura turib, boshqa ishtirokchilarga halal bermaydigan ravishda o‘tib ketilgan hollar bundan mustasno;
– agar uning qo‘shni tashqi yo‘lkaga o‘tib ketishi boshqa ishtirokchi harakatiga halal bersa;
– umumiy yo‘lkadan yugurish yoki yurish vaqtida talaba qirg‘oqni bosib olsa yoki uning ortiga oyoq qo‘ysa (boshqa ishtirokchilarning xalaqit berishi yoki ulardan birortasining yiqilishi tufayli yuz bergan holatlar bundan mustastno);
– agar ishtirokchi yugurish vaqtida qandaydir taqiqlangan yordam olsa;
– agar talaba yo‘lka yoki trassadan chiqib ketsa, ya’ni yugurish yo‘lkasining ichki yohud tashqi chegarasidan o‘tib ketsa, shosse yoki yo‘l chetiga chiqsa.

3000 metrga yugurish mashqlari stadionning yugurish yo‘lakchalari yoki tekis joylarida umumiy yoki alohida start berilgan holda o‘tkaziladi. Start va marra chiziqlari bir joyda belgilanishi mumkin.

Yugurish vaqtida qatnashchilar bir biriga xalaqit bermasliklari shart. Yugurish holatidan yurish holatiga o‘tgan yoki yo‘lakchalardan chiqqan yugurish qatnashchilari mashqni bajarmagan deb hisoblanadi.
Talabalarning 3000 metrga yugurish mashqi to‘rt bosqichli tizimda quyidagicha baholanadi:
12,45 daqiqa va undan kamroq vaqt ichida bajarganda — «a’lo»;
12,46 daqiqadan 13,00 daqiqagacha bajarganda — «yaxshi»;
13,01 daqiqadan 13,35 daqiqagacha bajarganda — «qoniqarli»;
13,36 daqiqadan ko‘p vaqtda bajarganda — «qoniqarsiz» deb baholanadi.
Nazorat savollari:

1. 
   Jismoniy tayyorgarlik deganda nimani tushunasiz?
   
2. 
   Jismoniy tayyorgarlikdan ko‘zlangan asosiy maqsad nima?
   
3. 
   Jismoniy sifatlarga nimalar kiradi?
   
4. 
   Qisqa masofalarga yugurishda qaysi mashqlar bajariladi?
   
5. 
   O‘rta masofalarga yugurishda qaysi mashqlar bajariladi?
   
6. 
   Uzoq masofalarga yugurishda qaysi mashqlar kiradi?
   
7. 
   3000 metrga yugurish mashqini bajarish tartibini aytib bering.
   
8. 
   3000 metrga yugurish mashqini me’rlarini aytib bering.
   

3-mavzu. Nazorat mashg‘uloti. 9-mashq me’yorlarini bajarish (turnikda tortilish). 2-mashq me’yorlarini bąjarish (100 metrga yugurish). 5-mashq me’yorlarini bajarish (3000 metrga yugurish).