Iymon qo'shigi

is _ ^|h■ W[ + C_Im -Cq(,) .
^{mm -} —П7—7T ГТ^- S^;i >
(Ly_;,h *'y;i + I'yjiin ’ M
bu yerda: C_lh — detaining ishlash imkoniyatini tiklashga sarflangan mehnat baliosi, so'm; C_y._lb — detallarni yasashga sarflangan mchnat bahosi, so'm; H_t va //_y;l — detallarning ishlash imkoniyatini tiklash va ularni yasashga sarflangan qo'shimcha xarajatlarni hisobga oluvchi koeffitsiyentlar; X — ta'mirlashning texnologiklik koeflltsiycnti (A < 1); C_4h — detaining qoldiq bahosi, so'm; C_(m va — detallarni tuzatish va yasash uchun zarur bo'lgan materiaHarning bahosi, so'm; L va L_s— yangi va ishlash imkoniyati tiklangan detallar o'rnatilgan avtomobilning bosib o'tgan yo'li, km.
A"_mn) < I bo'lganda detaining ishlash imkoniyatini tiklash iqtisodiy jihatdan maqbul bo'ladi va marshrut rentabclli hisoblanadi.
Detallarning ishlash imkoniyatini tiklash va yaroqlilik koeffitsiyentlari Nuqsonlar ko'rsatilgan ro'yxatlarni tahlil qilish natijasida yaroqlilik K_yi, tiklanuvclianlik va yaroqsizlik К koeffitsiyentlari aniqlaiiadi. Bu koeffitsiyentlarga ko'ra, ta'mirlash korxonasining ishlab chiqarish faoliyati rejalashtiriladi:
t/ _ ^J,ya iy _ W| у _ ^wy«is
•'ya дГ“' ^Л1 —Ту* *'y;is
bu yerda w_yj, /i₍, «_y;ls— mos ravishda yaroqli, la’mirlanadigan, yaroqsiz detallar soni; N — ma’lum vaqt ichida ta’mirlanayotgan avtomobillardagi bir xil nomli detallarning umumiy soni.
Bu usul detallarning ishlash imkoniyatini ayrim nuqsonlar majmuyi qanchalik tez takrorlanishini hisobga olmay, balki nomerlar bo'yicha tiklash koeffitsiyentlari to'g'risidagina ma'lumot beradi. Detallar holatini marshrutlar bo'yicha olingan ma'lumotlar asosida olib borish, tegishli ish hajmini ishlarning xilidan hisoblab chiqish mumkin bo'ladi. Bu esa sex ishchilarini ish bilan to'la band qilishda muhim ahamiyatga ega.
Shunday qilib, detallarni tiklash koeffitsiyemi K_t ni har qaysi detal bo'yicha marshrut koeffitsiycntlari K_v K₂, va boshqa koeffitsiyentlarga ajratish mumkin:
K.= K_] + K₂+K₃+... + K,
2.6.) Qism va mexanizmlarni komplektlash
Ma'lumki, qism va mexanizm detallarini o'lchamlariga qarab xillarga ajratish hamda birikmalar bo'yicha tanlash jarayoni detallarni komplektlash deyiladi. Ririkmndagi detallar, asosan, oddiy, sclcktiv va aralash usullar bilan komplektlanadi.
Oddiy usulda koniplcktlashda agregat ning asos detaliga, masalan,, silindrlar blokiga bir qancha porshenlardan shundaylari tanlanadiki, ularning diamctrlari bu muhim birikmada normal tirqishlar hosil qilsin. Aytaylik, motor silindrining nominal diamctri

56. 
    . 101,62 mm ga teng, porshcnlarning nominal diamctri esa
    

48. 
    . 101,54 mm. Motor ravon ishlashi uchun silindr va porshen orasidagi nominal tirqish 0,08...0,10 mm oraliqda bo'lishi kerak. Amalda porshenni silindr bilan yig'ish jarayonida ular orasidagi nominal tirqish 0,02 dan 0,14 mm gacha bo'lishi mumkin. 0,02 mm li tirqish kichik bo'lib, bunda motorning ishlash jarayonida porshen tiqilib qolishi mumkin. 0,14 mm li tirqish esa katta hisoblanib, bunda porshen taqillashi mumkin.
    

Bu usulda komplektlashda kcrakli tirqishni ta'minlash uchun shchup yordamida silindr bo'yicha ko'p sonli porshenlardan 0,08 mm li tirqish hosil qiladigan porshen tanlab olinadi. Bunday tanlash usuli bir qator kamchiliklarga ega: nisbatan ko'p vaqt talab qilinadi, birikmada hardoim ham kerakli tirqish hosil qilib bo'lmaydi. bu esa ta'mirlash sifatining pasayishiga olib kelishi mumkin.
Oddiy tanlash usulining kamchiliklarini selektiv tanlash usuli bilan bartaraf qilish mumkin. Bu usulda asos detallar, masalan. silindrlar bloki silindrlarning diamctri bo'yicha bir necha guruhlarga bo'linadi, har bir guruh silindr diametri qo'shni guruhlarga nisbatan 0,02 mm ga farq qiladi, ya'ni silindrning nominal diamctri uch guruhga bo'linadi:
(101,62 - 101,56): 3 = 0,02 mm.