Иқтисодий таҳлил

d) dinam ika m etodi muhim hodisa, jarayonlam ing har biri rivojlanishida, deb qarash kerakligini ko'rsatadi. Demak, bu tahlil qilish jarayonida korxona faoliyati rivojlanayotganda, deb qaraladi va bu bilan uning ishidagi ayrim o'zgarishlari ochiladi;
e) indekslar. Ular yordamida ma’lumotlarni qator yillar bo‘yicha taqqoslash mumkin. Bu o ‘rinda bazali va zanjirsimon indekslardan foydalaniladi. Masalan, bazali indeksga mahsulot ishlab chiqarish sur’atining o ‘sishi misol bo'la oladi. Bunda har yili ishlab chiqarilgan mahsulot hajmi solishtirib bo'ladigan bahoda o ‘tgan yillarda ishlab chiqarilgan mahsulot hajmi bilan taqqoslanadi.
z) zan jirli bog'lanish usuli. Bu usulning mohiyati quyidagidan iborat: ya’ni hisob formulasi tarkibiga kirgan o'tgan yi) doirasidagi ayrim olingan miqdoriy ko'rsatkichlarini aynan shu k o ‘rsatkichlaming haqiqatdagi darajasiga ketma-ket almashtiriladi. U yoki bu omilning ta ’siri ketma-ket ayirish yo‘li bilan aniqlanadi: ikkinchi hisobdan birinchi hisob ayriladi, uchinchi hisobdan ikkinchi hisob ayriladi va hokazo.
2. Аудитнинг дастури
Auditor auditni taxmin qilinayotgan koMami va o'tkazish tartibini bayon etgan holda, auditning umumiy rejasini ishlab chiqishi va rasmiylashtirishi lozim. Audit dasturini ishlab chiqishda qo‘llanma bo‘lib xizmat qilishi uchun, audit umumiy rejasining hujjatli aks ettirilishi yetarli darajada batafsil bo'lishi kerak, bunda uning aniq shakli va mazmuni subyekt kattaligi, auditning murakkabligi hamda auditor qo'Ilayotgan aniq uslubiyat va texnologiyaga bog'liq.
Audit dasturi auditda ishtirok etayotgan auditor yordamchilari uchun yo‘riqnomalar to ‘plami hamda ishni tegishli ravishda bajarilishi va aks ettirilishi yuzasidan nazorat qilish vositasi sifatida xizmat qiladi. Shuningdek, audit dasturi auditning har bir boMimi bo'yicha belgilangan vazifalar va auditning turli jabhalari yoki tartibotlariga ajratilgan soatlar miqdori ko'rsatilgan vaqt budjetidan iborat bo‘ lishi mumkin.Audit dasturini tayyorlash jarayonida, auditor ajralmas tavakkalchilik va nazorat tavakkalchiliklari aniq baholanganligi hamda mohiyati b o ‘yicha tartibotlar bilan ta’minlanadigan kerakli boMgan ishonchlilik darajasini ko'rib chiqishi lozim.Auditning dasturi audit rejasining rivojlanishi hisoblanib tekshiruvning har bir aniq bo‘limi uchun kerakli boMgan auditorlik tartibotlar ro'yxatidan iborat.
Auditorlik dasturlar quyidagi ikki turda boMadi:1) korxona ichki nazorat tizimi to ‘g ‘risida m a’lumot to'plash uchun tartibotlardan tarkib topgan nazorat testlari dasturi;2) bevosita hisobvaraqlardagi qoldiqlar to ‘g ‘risida ma’lumot to ‘plash uchun tartibotlardan tarkib topgan hisobvaraqlardagi qoldiqlami tekshirish dasturi.
A u d itn in g d a s tu r in i tu zish . Audit dasturi audit umumiy rejasini rivojlantirish hisoblanadi va audit rejasini amalda ro'yobga chiqarish uchun zarur bo'lgan auditorlik qonun-qoidalari m azm unining batafsil ro'yxatini o ‘z ichiga oladi. Dastur auditor assistentlari uchun batafsil y o ‘riqnoma b o 'lib xizm at qiladi va bir vaqtning o ‘zida auditorlik tashkiloti va auditorlik guruhining rahbarlari uchun ish sifatini nazorat qilish vositasi hisoblanadi.
Auditorlik dasturini nazorat vositalari testlari dasturi ko'rinishida va mohiyatiga ko‘ra auditorlik qonun-qoidalari dasturi k o ‘rinishida tuzish zarur.Nazorat vositalari testlari dasturi ichki nazorat va hisob tizimining faoliyati to ‘g ‘risidagi axborotni yig‘ish uchun moMjallangan harakatlar majmuining ro'yxatidan iborat. Nazorat vositalari testlarining maqsadi shundan iboratki, ular x o ‘jalik yurituvchi subyekt nazorat vositalarining jiddiy kamchiliklarini aniqlashda yordam beradi.

Таянч иборалари: аудит режаси ва дастури, уларнинг узвий боғлиқлиги, таомиллар, тестлар ва саволлар таркиби, аудит бўйича ишни назорат қилиш.