Issn 2181-9580 toshkent davlat pedagogika universiteti ilmiy axborotlari ilmiy-nazariy jurnali

TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI ILMIY AXBOROTLARI 
 
2020/2
 
sabzavot yoki mevaning kichik bo‘lagini o‘rtog‘iga berishini aytadi. Ko‘zi boylangan o‘quvchi 
ta’miga qarab nima ekanini topishi kerak. Agar to‘g‘ri topsa, uning ko‘zlari yechilib yonida 
turgan hamrohining ko‘zlari bog‘lanadi va birinchi o‘quvchidan ko‘zi bog‘langan hamrohiga 
meva yoki sabzavotni yedirish vazifasi yuklatiladi. 
Xulosa. O‘quvchilar bilan yangi mavzu yuzasidan savol-javob o‘tkaziladi. Uyga vazifa. 
Kartochkada berilgan kuz fasliga oid she’rni yod olish. Rag‘batlantirish. O‘quvchilarning 
faoliyatiga ko‘ra baholanadi. 
“Alifbe” darsi. Ta’limiy maqsad: o‘quvchilarga o‘quv qurollari haqida tushuncha berish. 
Tarbiyaviy maqsad: o‘quv qurollaridan to‘g‘ri foydalanish, ularni asrash, tozalikka rioya etish 
qoidalari bilan tanishtirish. Korreksion maqsad: o‘quvchilar nutqini o‘stirish, lug‘atini 
boyitish, o‘zaro muloqotga kirishish ko‘nikmalarini rivojlantirish. 
Darsning borishi. Tashkiliy qism: o‘quvchilar bilan salomlashish, ob-havo, kun haqida 
so‘rash. Kichik she’r bilan o‘quvchilar diqqatini darsga jalb etish. 
Mehmon bo‘lib keldi kuz, 
Kuz emas u oltin kuz. 
Bog‘larda mevalar pishgan, 
Barchamizni xursand etgan. 
O‘quvchilardan qaysi faslning ta’rifi keltirilgani so‘raladi. 
O‘tilgan mavzuni takrorlash. “Kun tartibi” mavzusi “Oyna” noverbal o‘yini asosida 
takrorlanadi. O‘yinning borishi: o‘quvchilar orasidan bir o‘quvchi chiqib o‘zining kun tartibini 
pantomimika orqali ko‘rsatadi, boshqa o‘quvchilar o‘z akslarini ko‘rgandek harakatlarni 
qaytaradilar. Yangi mavzuning bayoni. O‘quvchilarga bugun darsda ular ta’lim olishlarida 
yordamchi bo‘lgan o‘quv qurollari haqida suhbat olib borilishi aytib o‘tiladi. O‘quv 
qurollarining har biri nima vazifani bajarishi birma-bir tushuntiriladi.
“To‘rtinchisi ortiqcha” o‘yini orqali o‘quvchilar bilimi tekshiriladi. O‘yinning borishi: 
o‘qituvchi doskaga uchta o‘quv qurollariga oid va bitta o‘yinchoq rasmini qo‘yadi, uchta 
o‘quv quroliga oid, bitta meva yoki sabzavotlarga oid rasmlarni qo‘yadi. O‘quvchilar o‘quv 
qurollari orasidagi ortiqcha rasmni topishlari kerak. Jismoniy daqiqa. “Sumkangizni 
maktabga tayyorlang” o‘yinidan foydalaniladi. O‘yinning borishi: stol ustiga turli xil 
predmetlar qo‘yiladi. O‘quvchilar birma-bir chiqib, faqat maktabda foydalaniladigan o‘quv 
qurollarini ajratib, sumkaga solishlari kerak. Shuningdek, o‘quvchilarni ikki guruhga ajratib, 
har bir guruhga alohida-alohida stol ustida predmetlar qo‘yib, ular ichidan maktabga 
kerakligini kim tez joylashtirib berishi so‘raladi. Mustahkamlash. “Amaliy topshiriqlar” 
o‘yinidan foydalanish mumkin. Bunda o‘quvchilar o‘quv qurollaridan qanday foydalanish, 
ularning boshqa predmetlardan farqini bilib oladilar. Bu o‘yin yordamida bolaning aniq 
amaliy vaziyatni tushunishi aniqlanadi. Vaziyat yechimining mantiqiy to‘g‘riligi – ortiqcha 
predmetlar mavjud bo‘lgan predmetlar guruhidan bir qator predmetlarni ajratish. O‘yinning 
borishi: o‘yin bir necha topshiriqlar asosida olib boriladi.
A) berilgan predmetlar orasidan tushlik uchun zarur bo‘lgan predmetlarni yig‘ish so‘raladi: 
likopcha, qo‘g‘irchoq, taroq, qoshiq, piyola, tish cho‘tkasi. B) rasm chizish jihozlarini yig‘ish 
so‘raladi: qog‘oz, yelim, taroq, qalam, mo‘yqalam, qoshiq, bo‘yoqlar. V) o‘quv qurollarini 
yig‘ish so‘raladi: qo‘g‘irchoq, daftar, ruchka, taroq, tish cho‘tkasi, alifbe. 
39

---