Issn 2181-9580 toshkent davlat pedagogika universiteti ilmiy axborotlari ilmiy-nazariy jurnali

 
Keywords:
specialized schools, boarding schools, mentally retarded pupils, social 
adaptation, gaming technology, verbal and non-verbal communication, children with 
disabilities, lessons and classes, defectologist.
 
Jahon sog‘liqni saqlash tashkilotining ma’lumotlariga ko‘ra, dunyo aholisining 3% ini 
aqli zaif insonlar tashkil etadi, ularning 13% ida aqli zaiflik darajasi yuqoridir. Aqli zaif 
insonlarning jamoada teng huquqli asosida hayot kechirishlari, ijtimoiy moslashuvini 
shakllantirishda, ularning verbal va noverbal muloqotga kirishish ko‘nikmalarini o‘stirib 
borish ustida ishlar olib borilmoqda. BMT Bosh Assambleyasi “Nogironlar huquqlari 
to‘g‘risidagi Konvensiya”ni qabul qildi
1
. Konvensiya BMTning aqli zaif shaxslarning me’yorda 
rivojlangan shaxslarga tenglashtirish standart qoidalari va aqli zaif shaxslarga oid harakatlar 
hujjatini qabul qildi va unda aqli zaif shaxslar barcha fuqarolar qatori teng huquqlilik asosida 
ta’lim olishlari e’tirof etildi, bu esa aqli zaif bolalarning hayotga ijtimoiy moslashuvi hamda 
ta’lim olishlari uchun innovatsion texnologiyalarni yaratishda muhim ahamiyat kasb 
etmoqda. 
Aqli zaif bolalarning ijtimoiy hayotda faol ishtirok etishini ta’minlash bo‘yicha 
Respublikamizda “aholini ijtimoiy himoya qilish, nogiron va aholining boshqa ehtiyojmand 
toifalari davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlash
2
”ni kuchaytirishga alohida eʻtibor berilgan. 
Ushbu islohotlarning bajarilishi natijasida bolalikdan aqli zaif bo‘lgan bolalarning to‘laqonli 
hayotga ijtimoiy moslashuvi, ularga tibbiy-pedagogik yordam ko‘rsatish tizimi yana-da 
takomillashtiriladi. 
1
Конвенция о правах инвалидов 61/106 Организация Объединенных Наций. Резолюция, принятая 
Генеральной Ассамблеей 13 декабря 2006 года.
2
Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Ўзбекистон Республикасини янада ривожлантириш бўйича 
Ҳаракатлар стратегияси тўғрисида”ги Фармони // Ҳаракатлар стратегияси асосида жадал тараққиёт ва 
янгиланиш сари. –
Т.: Ғафур Ғулом, 2017.- 92 б. 
35

---