Исо жабборов буюк хоразмшоҳлар

отлар и н и н г иш дан ч иқ и ш иди р. Бу даврда А м ударён и н г
чап қисм идаги э н г катта сув си ст ем аси — Ч арм анёп
канали ва ун дан ф ойдалан аётган ж ойлар харобаликка
айланади.
Бутун Ўрта О си ё тер р и тор и я си д а со д и р бўлган бу
янги и ж ти м ои й ва с и ёс и й ж араён м арказлаш маган
қудратли давлатларнинг ў р н ига тар қ оқ м айда п о д ш о -
лик ва хон ли к ларн и н г п ай до бўли ш и — араб и ст и -
л о с и н и н г м уваф ф ақият қ о зо н и ш и д а анча ен ги лли к
туғдирган.
Тарихий м анбаларга қараганда араблар Х оразм н и
и сти ло қилиш дан ол ди н унга икки марта ю риш қил-
ганлар: би р и н ч и ю риш 674 йили Х алиф а М уовия т о -
м он и дан У байдулла и бн З и ёд бош чи ли гида; и к к и н ч и -
си эса 696 й или Х ур осон н о и б и У м айян и бн А бдулла
бош чи ли ги да амалга ош и рилган . Бу ю риш лар асосан
талон ч или к м ақсади н и кўзлаган.
Ўрта О с и ё н и , ш у ж у м л а д а н Х о р а зм н и н г б о с и б
ол и н и ш и V III аср бош лари даги Х у р о со н н о и б и Қ у-
тай ба и бн М услим н ом и би лан боғл и қ , 712 йили эса
Қ утайба лаш карлари Х ор азм н и за б т қилади. Х о р а зм ­
ни забт қилиш оғи р ш ароитда ўтган эд и . М анбаларга
б и н о а н Ч ағон н ом ли Х ор азм ш о ҳ и халқ қ ў зғ о л о н -
л а р и н и н г б о ш и д а тур и б ун га р аҳбар л и к қилган ўз
укаси Х урзоддан қўрқиб, 711 йилда Қ утайбадан ёрдам
сўрайди ва унга ў з ш аҳарларининг олти н калитлари-
ни ю бор ади . К угай ба Х оразм га к елиб, Х ур зодн и тор -
м ор қилиш да ун и н г акасига ёрдам бер ади . А раб м у-
аллифларидан Т абор и й н и н г ҳикоя қилиш ича, Х ор азм -
ш о ҳ н и н г ук а си Х у р зо д ў з т а р а ф д о р л а р и га с у я н и б