Исо жабборов буюк хоразмшоҳлар

\а м м азкур ф и к р н и қувватлайди. А сли С арой б и н о с и ,
ун да топ и лган ёзм а ҳуж жатлар Тупроққалъа, ш убҳаси з
қулларнинг оғир м еҳнати, м еъм орларнинг зўр маҳорати,
и ж одк ор л ар н и н г н аф и с санъати м уж ассам ланган а н ­
тик Х оразм соц и ал тузум и ва давлатчиликни и ф о д а ­
ловчи м уқаддас н о ё б о б и д а ҳи собл ан ади .
Тупроққалъани мамлакатнинг бош ш а \р и , яъни п о й ­
тахти бўл м асдан , яъни сулола ҳук м дор л ар и н и н г м арка­
зи й р ези д ен ц и я си в ази ф аси н и баж арган л и ги н и тас-
дикуювчи қўш ни П арф и я п о д ш о \п а р и н и н г и стеҳк ом и ,
к ўш к-сарой и ва и бодат маркази ҳисобланган Э ски Н и са
билан қ иёс қилса бўлади . А м м о хоразм ш оқлар р е зи ­
д ен ц и я си ў зи н и н г п л ан и ровк аси , қурилиш услуби ва
баъзи ф унк ц иялари би лан Н и садан аж ралиб туради.
С. П . Т ол стов н и н г ф и к р и ч а, тупроққалъа архитектура­
си кўп ж иҳатдан М есоп от ам и я и н ш ооотл ар и га ўхш аб
к етади. Қалъада қурилган уйлар сатҳидан анча балан д
кўтарилиб қурилган сарой би н ол ар и м уқаддас тоғни
ифодаловчи қадим ий ш арқ инш оотларни эслатади. Б ун ­
га қурилиш услуби даги қадим и й Б оби л ва А сси р и я
би л ан хоразм л и к л ар н и н г баъзи архитектура эл ем ен тл а-
ри н и н г ум ум ийлиги м исол бўла олади . Бу ерда М е с о ­
потам ия икки дарёли ги ўр таси даги дек қалъа р е зи д е н ­
ц и я си тек и слик да ўхш аш қурилиш техн и к аси ва п ла­
н ир овкаси а со с и д а ти к лан иш и диққатга сазовор .
Балки мазкур ум ум ийлик н еги зи да А ҳам они й лар д а в ­
р и да Х оразм узоқ даги сатрап (қарам ви лоят)ни б о ш -
қариш ва контрол қилиш м ақсадида ж ануб сатрап ҳ и со б -