3.AQSh oziq-ovqat sifatini nazorat qilish
Qo'shma Shtatlarda sifat menejmenti sanoat inqilobidan keyin 19-20-asrlar bo'yida ishlab chiqilgan bo'lib, u hunarmandchilikka chek qo'ydi va keng ko'lamli ishlab chiqarishga o'tish natijasida mehnatni tashkil etish va sifatiga yangi yondashuvlarni talab qildi. Qo'shma Shtatlarda oziq-ovqat xavfsizligi talablari ham federal, ham shtat qonunlari bilan tartibga solinadi. Federal darajadagi asosiy me'yoriy hujjat iste'molchilar xavfsizligi to'g'risidagi qonundir.
AQSHda xavfsizlik talablarini inobatga olgan holda oziq-ovqat mahsulotlari va dorivor mahsulotlar sifatini nazorat qilishning mustahkam va yuqori samarali tizimi mavjud. Tizim qishloq xoʻjaligi mahsulotlarini, tabiiy mahsulotlarning yaxlitligini saqlaydigan usullar va moddalar yordamida ishlab chiqarishni taʼminlashga qaratilgan.
Ushbu tizimning asosini AQSh oziq-ovqat va farmatsevtika idorasi (FDA Food and Drag Administration) tashkil etadi. FDA nazorat funktsiyalarini bajaradi, mustaqil ekspert laboratoriyalarini akkreditatsiya qiladi va ularning faoliyatini nazorat qiladi. FDA mustaqil organ bo'lib, federal sog'liqni saqlash va qishloq xo'jaligi vazirliklarining ta'sir doirasidan tashqarida.
Iste'molchini himoya qilish uchun FDA oziq-ovqat tarkibidagi moddalarga cheklovlar qo'yadi va mahsulotlar Qo'shma Shtatlarning turli mintaqalarida sotib olinayotganda va keyin tahlil qilinganda "bozor savati" deb ataladigan narsalarni tez-tez tekshiradi. FDA import qilinadigan oziq-ovqat mahsulotlarini tekshiradi.
Qo'shma Shtatlarda sifat va xavfsizlik masalasiga hozirda ijro etuvchi va qonun chiqaruvchi hokimiyatlarning barcha darajalarida, shuningdek, jamoatchilik tomonidan e'tibor qaratilmoqda, oziq-ovqat mahsulotlarini, shu jumladan qishloq xo'jaligi mahsulotlarini ishlab chiqaruvchilarga ishlab chiqarishni sertifikatlash, sifat va xavfsizlikni boshqarish tizimlarini joriy etish uchun rag'batlantirish tizimi yaratilgan.
Korxona va tashkilotlarning ichki bozor uchun sifatli va xavfsiz mahsulot ishlab chiqarishini rag‘batlantirishga katta e’tibor qaratilmoqda. Masalan, QS-9000 tizimi (ISO 9000 seriyali xalqaro standartlar tamoyillari asosidagi sifat standarti) bo‘yicha sertifikatlanmagan korxonalar davlat ehtiyojlari uchun mahsulot yetkazib berish bo‘yicha buyurtmalar olish tanlovida qatnasha olmaydi.
Qishloq xoʻjaligi ishlab chiqaruvchilarining kimyoviy moddalardan foydalanishi qonun bilan qatʼiy cheklangan, uglerod asosida yaratilgan sitotoksik moddalardan foydalanish butunlay taqiqlangan.
AQShda Milliy Organik Dastur (USDA) amalga oshirilmoqda, bu qishloq xo'jaligi mahsulotlarini sertifikatlash tizimini faol rivojlantirishga yordam beradi. Bu qoidalar, mexanizmlar va qo'llash tuzilmalari tizimi. Normativ-huquqiy baza xom ashyo (ishlatilgan ozuqa, don va boshqalar)dan boshlab ishlab chiqarishning barcha bosqichlarida sifat nazorati tizimini yaratishga qaratilgan.Masalan, bugungi kunda JST tuzilmasida 14,5 mingdan ortiq standartlar amal qiladi.
Qo'shma Shtatlarda ishlab chiqarish, yetkazish va sotish bosqichida yerni, xom ashyoni, ishlab chiqarishni sertifikatlash va nazorat qilish asosida oziq-ovqat mahsulotlarining sifati va xavfsizligiga erishishni ta'minlaydigan ma'lum bir zanjir yaratilmoqda.
Qo'shma Shtatlardagi oziq-ovqat sifati va xavfsizligini tartibga solish tizimining o'ziga xos xususiyati sinov laboratoriyalariga ega bo'lgan mustaqil ekspert kompaniyalarni jalb qilishdir.
Do'stlaringiz bilan baham: |